Τι εμοί και σοί (κοινώς, τη ρόκα σου εσύ!);

..

Κανά, δύο χιλιάδες χρόνια (και κάτι ψιλά) πριν: ο Ιησούς συνοδευόμενος από την Παναγία και τους μαθητές του, ευλογεί με την παρουσία του το ιερό μυστήριο τού γάμου επιτελώντας ταυτόχρονα ένα πραγματικά απίστευτο θαύμα, αντάξιο τής θεότητάς του. Κι όταν λέω «απίστευτο θαύμα», δεν αναφέρομαι βέβαια σε κάτι τόσο... μπανάλ όσο η μετατροπή νερού σε κρασί (1), αλλά στο καταπληκτικό γεγονός τής ταυτόχρονης παρουσίας του σε δύο εντελώς διαφορετικά μέρη και υπό συνθήκες που ’ναι βγαλμένες κατευθείαν από τη θεωρία των… παράλληλων συμπάντων!Διότι όπως είδαμε και σε παλαιότερη ανάρτηση, ενώ κατά τους Συνοπτικούς ΑΜΕΣΩΣ μετά το βάπτισμα ο Ιησούς μετέβη στην έρημο όπου και παρέμεινε 40 ολόκληρες μέρες χωρίς να έχει γνωρίσει ΟΥΤΕ ΕΝΑΝ μαθητή, κατά τον Ιωάννη τρεις μόλις ημέρες μετά τα γεγονότα στον Ιορδάνη, αναλαμβάνει κιόλας δράση στην Κανά και μάλιστα παρουσία των… μαθητών του! Αν μη τι άλλο, μεγαλειώδες θαύμα αυτό λοιπόν…
..
Για να επιστρέψουμε όμως τώρα στον γάμο (χωρίς αυτό βέβαια να σημαίνει πως η παρέκβαση που έγινε, ήταν τα…πουρνάρια!), όταν κάποια στιγμή το κρασί τελείωσε, παρενέβη η Παναγία επισημαίνοντας στον Ιησού το πρόβλημα που είχε προκύψει. «Οίνον ουκ έχουσιν», σχολίασε λακωνικά ρίχνοντας το μπαλάκι στον παντοδύναμο γιό της. Η απάντηση όμως τού Ιησού στο σχόλιο αυτό τής μητέρας του, ήταν τόσο απρόσμενη που αν είχε ακουστεί στο παιχνίδι τής Ευγενίας Μανωλίδου, θα είχε σειστεί η αίθουσα συνθέμελα: «Τι εμοί και σοί, γύναι; ούπω ήκει η ώρα μου». Δηλαδή: «Τι κοινό υπάρχει ανάμεσα σ’ εμένα και σ’ εσένα, γυναίκα; Δεν ήρθε ακόμα η ώρα μου». Τι να κάνει λοιπόν κι η Παναγία, κατάπιε τη γλώσσα της και δεν είπε τίποτα, ή μάλλον περιορίστηκε να ζητήσει από τους υπηρέτες να κάνουν ό,τι θα τους έλεγε ο Ιησούς. Ε και κάπως έτσι έγινε τελικά το θαύμα. Το νερό με το οποίο είχαν γεμίσει τις στάμνες, μεταβλήθηκε θαυματουργικά σε εκλεκτό κρασί και ζήσανε αυτοί καλά κι εμείς καλύτερα…
..
Για να περάσουμε όμως στα ενδότερα τού ζητήματος, σύμφωνα με την άποψη των χριστιανών απολογητών η πολυσυζητημένη φράση τού Ιησού και γενικά η απότομη αντίδρασή του στην παρατήρηση τής μητέρας του, δεν περιείχε κάτι το κατακριτέο: η λέξη γύναι ήταν έτσι, κι η λέξη γύναι ήταν αλλιώς, και μπλαμπλαμπλά από ’δώ και μπλαμπλαμπλα από ’κεί, κι ατέρμονη πολυλογία χωρίς νόημα! Διότι το πρόβλημα, αγαπητοί μου φίλοι, δεν είναι το γύναι. Το γύναι στον αρχαίο κόσμο ήτανε πράγματι μια πάρα πολύ διαδεδομένη, πλουσίως μαρτυρημένη προσφώνηση, η οποία χρησιμοποιήθηκε από τον Ιησού ακόμα και πάνω στον ίδιο τον σταυρό, όταν στις τελευταίες του στιγμές εμπιστεύτηκε τη μητέρα του στον αγαπημένο του μαθητή. Δεν είναι λοιπόν το γύναι που σκανδαλίζει (2), αλλά η φράση που προηγείται: «τι εμοί και σοί;». «Τι κοινό υπάρχει ανάμεσα σ’ εμένα και σ’ εσένα;».
....
Η εν λόγω φράση -για την οποία οι περισσότεροι χριστιανοί δεν είναι το ίδιο ομιλητικοί όπως όταν αναφέρονται στην προσαγόρευση γύναι- δεν αφήνει και πολλά περιθώρια για τους συνήθεις (παρ)ερμηνευτκούς ελιγμούς. Στην αφήγηση με τους… διαβολοκαβαλημένους χοίρους λόγου χάρη, τη βλέπουμε να βγαίνει από το στόμα τού δαιμονισμένου: «τι εμοί και σοι, Ιησού, υιέ τού Θεού τού υψίστου;». Και τι σημαίνει αυτό; «Ποία σχέσις υπάρχει ανάμεσα εις εμέ και σε[…];», λέει για παράδειγμα ο Κολιτσάρας (3). Για να δούμε και τι λέει ο θεολόγος Θεόδωρος Αντωνιάδης στο Κήρυγμα Εβδομάδας:

..

«Τίποτε το κοινό δεν υπάρχει ανάμεσά τους, όπως το ομολογεί και ο δαιμονισμένος του Ευαγγελίου: “Τι εμοί και σοι Ιησού, υιέ του Θεού του υψίστου;”. Τι δουλειά έχεις εσύ μ’ εμένα, Ιησού, Υιέ του Θεού του υψίστου; Πραγματικά, καμία σχέση δεν υπάρχει μεταξύ τους […]».

«Τι δουλειά έχεις εσύ μ’ εμένα; Καμία σχέση». Καταπληκτικό, δε συμφωνείτε; Έχει όμως και συνέχεια, μη φεύγετε! Β΄ Βασιλειών ΙΣΤ΄ 10: «τι εμοί και υμίν […];». Και λέει ο Κολιτσάρας; «Διατί αναμιγνύεσθε σεις […] εις τάς δικάς μου υποθέσεις;». Έτσι λοιπόν, είναι, νομίζω, απόλυτα σαφές ότι η επίμαχη φράση τού Ιησού, τελικά δεν είναι και τόοσο ανώδυνη όσο μάς την παρουσιάζει η χριστιανική θεολογία (4). Οι απολογητές βέβαια δεν το βλέπουν έτσι το πράγμα. Ο Χριστός, λέει, στη συγκεκριμένη περίπτωση μιλούσε ως Θεός και απλώς απαίτησε από τη φυσική του μητέρα τον προσήκοντα σεβασμό. Τώρα τι ακριβώς σημαίνει αυτό, θα σας γελάσω. Ομολογώ πως το φτωχό μου μυαλό αδυνατεί να συλλάβει τόσο υψηλά νοήματα. Θα περιοριστώ ωστόσο ν’ αντιπαρατηρήσω ότι… ε ΔΕΝ τον είπε δα και…καμπούρη η γυναίκα για να τήν κάνει έτσι ρόμπα μπροστά σ’ όλον τον κόσμο! Πέραν τούτου, πώς είναι δυνατόν να μιλάν’ εδώ οι χριστιανοί για «διαφορά ανάμεσα στον Θεό Ιησού και τον άνθρωπο Παναγία», και την ίδια στιγμή να ισχυρίζονται στα σοβαρά ότι «μόνο αυτήν άκουσε ο Κύριος και έκανε θαύμα στον γάμο της Κανά» και πως κανείς άλλος δεν τον ανάγκασε ποτέ να θαυματοποιήσει, εκτός απ’ αυτήν; Όμως ποιος.. ανάγκασε ποιον, βρε αθεόφοβοι; Ένας άνθρωπος τον... προγιγνώσκοντα Θεό; Και δη ο ίδιος άνθρωπος που κατά τα λεγόμενά σας, όταν τόλμησε να πει μια κουβέντα παραπάνω, δέχθηκε κίτρινη επειδή «δέον ως δεσπότην σέβειν και προσκυνείν» αυτόν; Κι όλ’ αυτά παρόλο που υποτίθεται πως έχει…παρρησία ενώπιον του; Έλεος δηλαδή! Λυπηθείτε μας (5)!
..
Υπάρχουν βέβαια και πιο… σουρεαλιστικές ερμηνείες απ’ αυτήν που μόλις είδαμε. Διαβάστε για παράδειγμα ετούτη εδώ που ανακάλυψα πρόσφατα σε κάποια «άγνωστης κατεύθυνσης» χριστιανική σελίδα κι όποιος… αντέξει:
..
«[…] Όποιος όμως εντρυφήσει στο κείμενο, και δει πως ο Ιησούς κάνει στο τέλος το θέλημα της Μαρίας, μπορεί να διαπιστώσει με ευκολία ότι η φράση αυτή είναι μάλλον θαυμαστική, και θα μπορούσε να εκφραστεί ως εξής: "Γυναίκα, πόσα πολλά έχω να κάνω μαζί σου!" Η χαμένη πια αρχική έκφραση στην απλή αραμαϊκή γλώσσα μπορεί να μεταφραστεί στην ελληνική ως εξής "Γυναίκα, εγώ με εσένα". Χωρίς συναισθηματική προσπάθεια κατανόησης, το ακριβές νόημα δεν ήταν αναγνωρίσιμο ούτε καν στην εποχή του Χριστού.»
....
Και βέβαια τι να πρωτοπεί κανείς και τι να πρωτοσχολιάσει; Ακόμα και η τόσο πλούσια ελληνική γλώσσα αδυνατεί να εκφράσει με λόγια το μέγεθος τής διαστρέβλωσης που διαπράττεται εδώ! Να βλέπεις δηλαδή να λένε όλες οι μεταφράσεις: «Τι κοινό έχω εγώ μ’ εσένα;», κι οι άνθρωποι αυτοί χωρίς την παραμικρή αναστολή, να σε διαβεβαιώνουν πως αυτό που στην πραγματικότητα εννοούσε ο Ιησούς εδώ, ήταν πως… είχε τόσα πολλά να κάνει με την Παναγία! Και σαν να μην έφτανε αυτό, να σου λένε κιόλας πως πρέπει να καταβάλεις… συναισθηματική προσπάθεια… αν θες να πιάσεις το βαθύτερο νόημα! Σαν να σου λέει δηλαδή η πιτσιρίκα: «Μην τολμήσεις ποτέ να με ξαναενοχλήσεις, ηλίθιε μικροτσούτσουνε!», κι εσύ με την κατάλληλη… συναισθηματική προσπάθεια, να καταλαβαίνεις πώς αυτό που στην πραγματικότητα θέλει να σου πει, είναι πως εσείς οι δυο… είστε φτιαγμένοι ο ένας για τον άλλον!Ήμαρτον δηλαδή - τι άλλο θ’ ακούσουμε ακόμα;
..
Εξαιρετικά ενδιαφέρουσα αντίθετα ακούγεται η προσέγγιση τού Στέλιου Ράμφου στο Μυστικό του Ιησού (6). Η Παναγία, λέει, «νοιάζεται για ένα φυσικό κρασί, που ούτως ή άλλως τελειώνει […], ενώ εκείνος έχει κατά νου ένα κρασί που αναγεννά τον άνθρωπο για πάντα στην καινούργια ζωή τού Θεού […]». Και «η δόξα τού Υιού φανερώνεται στο κρασί μάλλον που προμήθευσε ο Ιησούς παρά στον θαυμαστό τρόπο με τον οποίο το επέτυχε. Εξ ού και δεν δίνεται έμφασι στην συνέχισι τής γιορτής, ούτε στο θαύμα τής μεταβολής του νερού σε κρασί ۬ δίνεται στην ποιότητα τού κρασιού και στην ανορθόδοξη σειρά με την οποία προσφέρθηκε […]» (το καλύτερο στο τέλος αντί -όπως συνηθιζόταν- στην αρχή). Ο Ευαγγελιστής «μάς κάνει νεύμα δηλαδή να προσλάβωμε το θαύμα ως συμβολισμό πνευματικής συνθήκης ανατρεπτικής των τετριμμένων συμβάσεων […]. Διότι δεν καλύφθηκε εν γένει η έλλειψη κρασιού ۬ καλύφθηκε η έλλειψη κρασιού από νέο ανωτέρας ποιότητας, χάρι σε θαυμαστή μετάλλαξη τού καθαρτηρίου ύδατος […]». Στην Κανά «το κρασί φανερώνει την δωρεά τού Λόγου, εν είδει θαύματος. Όμως δεν έγινε η φανέρωσι για το θαύμα, αλλά το θαύμα για να εορτασθή μεθεκτικά η φανέρωση […] Ο ερμηνευτικός τούτος σταυρός τής αφηγήσεως εξηγεί με συνέπεια την απότομη απάντησι τού Ιησού στην μητέρα του, την σιωπή των υπηρετών, την αντίδρασι τού αρχιτρικλίνου, τεκμηριώνει δε τον συμβολικό χαρακτήρα τού θαύματος ως στοιχείου αφηγηματικού».
..
Ενδιαφέρουσα λοιπόν προσέγγιση αυτή, δε λέω. Το ερώτημα όμως παραμένει: δεν μπορούσε αυτός ο Ιωάννης να ’ναι λιγο πιο προσεχτικος με τις… ημερομηνίες και τα πρόσωπα; Διάολε, δεν ήξερε πως κατά τους Συνοπτικούς, ο Ιησούς την ημέρα τού γάμου βρισκόταν στην… έρημο «πειρασθήναι υπό τού διαβόλου» και ως εκ τούτου δεν μπορούσε να ήταν παρών στο… μυστήριο; Κι ακόμα, δεν είχε προσέξει πως τους μαθητές που υποτίθεται πως τον συνόδευαν, βασικά ούτε που τους είχε… γνωρίσει ακόμα; Άντε λοιπόν, και... καλά κρασιά…
..

.

..

..

Π Α Ρ Α Π Ο Μ Π Ε Σ
..
[1] Σιγά τα λάχανα! Στην Άνδρο, λέει, υπήρχε μια πηγή κοντά σε λατρευτικό

χώρο τού Διονύσου η οποία την παραμονή τής επιφάνειας τού θεού (5-6

Ιανουαρίου), έρεε νερό που είχε γεύση… κρασιού. Αν όμως, λέει, μετέφερε

κανείς δείγμα τού νερού μακριά απ’ τον ναό, η γεύση τού οίνου χανόταν!

Λεπτομέρεια: ο γάμος τής Κανά σύμφωνα με την παράδοση, έγινε στις… 6

Ιανουαρίου! Όπως βέβαια και τα… Επιφάνια! Στην Ήλιδα πάλι, άφηναν, λέει,

τρία άδεια αγγεία μέσα σ’ ένα ιερό το οποίο σφραγιζόταν δημοσίως. Όταν

όμως αργότερα έλεγχαν τα αγγεία, τα έβρισκαν γεμάτα με κρασί!

..
Ο Ίαν Γουίλσον πάλι, στις «Μαρτυρίες», σ. 161-162, αναφέρεται στο
ενδεχόμενο το θαύμα τής Κανά ν’ αποτελούσε στην πραγματικότητα
περίπτωση ύπνωσης. «Όπως ξέρει κάθε υπνωτιστής, μια από τις

ευκολότερες και διασκεδαστικότερες υπνωτιστικές επιδείξεις είναι να

υποβάλεις σε μια ομάδα υπνωτισμένων εθελοντών ότι πίνουν κάποιο

εξαιρετικό οινοπνευματώδες (αλλά στην πραγματικότητα εντελώς

αβλαβές) υγρό, και μετά να τους βλέπεις να κυλιούνται στη σκηνή σε

κωμικές καταστάσεις “μέθης”. Με μερικούς πραγματικά μεθυσμένους

καλεσμένους σ’ ένα γλέντι γάμου ο Ιησούς θα είχε ήδη μια ομάδα

υποκειμένων, που προσφερόταν πολύ για υποβολή», δεδομένου

μάλιστα και του βαθμού εξουσίας αλλά και του δέους που ενέπνεε.

...
[2] Ωστόσο και εδώ βρίσκει κανείς πραγματικά απολαυστικές ερμηνείες!

Διαβάστε για παράδειγμα προσεχτικά το παρακάτω απόσπασμα περί τού

«γύναι» και θαυμάστε τη… φοβερή αλληλουχία και απλότητα σκέψης που

οδηγεί στο εξαγόμενο συμπέρασμα (τρία πουλάκια κάθονταν…):

«Αλλά δεν είναι έτσι όπως πιστεύουν όλοι αυτοί οι πλανεμένοι από την

αλήθεια την οποία ερμηνεύουν κατά το δικό τους αρρωστημένο μυαλό

και γεμάτο εγωισμό, διότι κατά την πρώτη περίπτωση γίνεται λόγος για

άλλο και ειδικά ότι, εκτός από τη σαρκική συγγένεια, υπάρχει και μια

άλλη συγγένεια με τον Χριστό, πολύ πιο μεγάλη και πιο σημαίνουσα,

η ψυχική συγγένεια, η οποία συνίσταται στο να γίνεται το θέλημα του

Θεού. Αυτή η συγγένεια όμως, δεν καταργεί και δεν μικραίνει τη σαρκική.

Η διαφορά συνίσταται στο γεγονός ότι την ψυχική συγγένεια μπορεί να

την κερδίσει ο οποιοσδήποτε, εκτελώντας το θέλημα του Πατρός.

Συγγένεια σημαίνει όχι μόνο μία σχέση σαρκικής συγγένειας, αλλά και

μια σχέση αγάπης και ψυχικής ενότητας. Εκείνος ο οποίος κάνει το

θέλημα του Θεού, εκείνος γίνεται ψυχικά συγγενής με τον Θεό.

Τοιουτοτρόπως, διά των λεγομένων πιο πάνω λόγων, ο Σωτήρας όχι

μόνο δεν παραμέρισε τη σαρκική Του συγγένεια με τη Μητέρα Του,

ούτε εμίκραινε την τιμή η οποία ήρμοζε σε μια μητέρα από τον υιό της,

αλλά μόνο προσπάθησε να τονίσει ότι η άλλη συγγένεια με Αυτόν,
η ψυχική, αν και είναι μεγάλης αξίας, μπορεί ωστόσο να την επιτύχει

ο οποιοσδήποτε πιστός.

..

Συνεπώς, ήταν ένας λόγος προτρεπτικός και ενθαρρυντικός προς την

μεριά του πλήθους, και όχι ένας περιφρονητικός προς τη Μητέρα Του.

Ο Σωτήρας μας Ιησούς Χριστός, όσο βρισκόταν με τη Μητέρα Του στη

γη, συνεχώς την άκουγε και την αγαπούσε και ήταν υποταγμένος προς

αυτή (Λουκ. 2,51), και όταν του ζητούσε κάτι δεν έδειχνε ανυπάκουος

προς αυτή. Έτσι, στο Γάμο της Κανά της Γαλιλαίας, στη ζήτηση της

Μητέρας Του, Εκείνος έκανε το πρώτο θαύμα, μετατρέποντας το νερό

σε κρασί (Ιωάν. 2,3-10)».
..
Να το επαναλάβω μην τυχόν και μου ξέφυγε κανένα… κόμμα: «Ο Σωτήρας

μας Ιησούς Χριστός, όσο βρισκόταν με τη Μητέρα Του στη γη, […]

ήταν υποταγμένος προς αυτή».
..
Παραθέτω τώρα και την ερμηνεία τού Τρεμπέλα κι εσείς μπορείτε να στρίψετε…

το νόμισμα για το τι τελικά θα πρέπει να πιστέψετε:
..
«[…] Δια του γύναι δεικνύει ο Ιησούς ότι παρήλθε πλέον ο καιρός του

να ασκή επ’ αυτού η Μαρία οιονδήποτε μητρικόν κύρος.»
..
[3] Αγία Γραφή Βίβλος, εκδ. Κ. Κουμουνδουρέα, (ερμηνευτική απόδοση:

Ι. Θ. Κολιτσάρα),τόμος 6, σ. 235
..
[4] Ο Μιχάλης Καλόπουλος στο Θέατρο της Σωτηρίας, σ. 371, δεν αποκλείει

το ενδεχόμενο η επίμαχη φραση τού Ιησού «να διατηρήθηκε η προστέθηκε

στο κείμενο, υπό το πνεύμα της πρωτοχριστιανικής περιόδου, που δεν

ήθελε την Μαρία ούτε καν αγία, πόσο δε μάλλον παν-αγία!».
..
[5] Εγώ πάντως στη θέση των θεολόγων, με τίποτα δε θα επικαλούμουν το

περιστατικό αυτό ως την πρώτη μεσιτεία τής Παναγίας που εισακούστηκε.

Η αντίδραση τού Χριστού, βλέπετε, ε δεν είναι δα και η… καλύτερη διαφήμιση!
..
[6] Εκδ. Αρμός, σ. 421-431

..

..

..