Οι Δέκα Πληγές τού... Ιπούουερ

..............................

Την προηγούμενη φορά υποσχέθηκα πως θα επανερχόμουν λίαν συντόμως στο θέμα των περίφημων 10 πληγών του Φαραώ και της ερμηνείας που δίνουν οι απολογητές στο γεγονός ότι τα ίδια τα κείμενα αθωώνουν πανηγυρικά τον Αιγύπτιο βασιλιά, αφού αποδίδουν την αρνητική του στάση όχι στη δική του ελεύθερη βούληση, αλλά στη σκλήρυνση της καρδιάς του από τον ίδιο τον Γιαχβέ!

..
Ας πάρουμε, λοιπόν, τα πράγματα με τη σειρά υπενθυμίζοντας παράλληλα προς πάσαν κατεύθυνση ότι αυτό που γίνεται αντικείμενο κριτικής αυτή τη στιγμή.δεν.είναι η οποιαδήποτε άγνωστη «πρώτη αιτία» ήθελε υπάρχει, αλλά αποκλειστικά και μόνο το περιεχόμενο της συγκεκριμένης βιβλικής ιστορίας που μας απασχολεί. Όπως λοιπόν δεν έχουμε κανένα απολύτως πρόβλημα να σχολιάζουμε αρνητικά την αντικοινωνικότητα του… Ποπάυ ή τα πάθη των ολυμπίων θεών, έτσι ακριβώς δεν συνιστά καμία απολύτως αντίφαση το να ασκούμε κριτική -και μάλιστα σκληρή- για κάτι που στην πραγματικότητα.δεν. πιστεύουμε ότι όντως έγινε. Αυτό το διευκρινίζω για να προλάβω οποιονδήποτε φίλο σκεφτεί να αντιτάξει την τόσο διαδεδομένη, μα απίστευτα απλοϊκή απολογητική σοφιστεία ότι δήθεν είναι παράδοξο να κατηγορεί κανείς έναν -υποτίθεται- ανύπαρκτο θεό, αφού αν όντως είναι ανύπαρκτος ο θεός, τότε… προφανώς θα είναι ανύπαρκτες και οι πράξεις του!
..
Αναφερόμενοι, λοιπόν, στην τελευταία και φαρμακερή πληγή της ειδεχθούς, κατάπτυστης, ελεεινής και εγκληματικής εξόντωσης όλων των πρωτοτόκων ανθρώπων και ζώων, μας ρωτούν δήθεν με απορία οι φίλοι απολογητές:

Μήπως ο Θεός ήθελε να κάνει κάτι τέτοιο; Δεν έφερε άλλες 9 πληγές ενωρίτερα στην Αίγυπτο, ΠΑΡΑΚΑΛΩΝΤΑΣ μάλιστα δια του Μωυσέως να αφήσει τον λαό του ο Φαραώ ελεύθερο; Οι προηγούμενες πληγές, ήταν πολύ μικρότερης έντασης, και η ένταση ανέβαινε, κάθε φορά που ο Φαραώ αρνείτο. Αν δεν ήταν ανάγκη να γίνει κάτι τέτοιο, ο Θεός δεν θα το έκανε. Μόνο μια τέτοια φοβερή πληγή θα ανάγκαζε τον Φαραώ να αφήσει τους σκλάβους του ελεύθερους. Όταν όλος ο Αιγυπτιακός λαός, ακόμα και ο ίδιος, θα είχαν να κλάψουν για κάτι. Και μάλιστα ο Θεός είχε πει, ότι η πληγή μπορούσε να αποφευχθεί, αν ο Φαραώ υποχωρούσε, και ελευθέρωνε το λαό που είχε καταδουλώσει.
..

Να απαντήσουμε λοιπόν πως.όχι, αγαπητοί μου φίλοι ۠ η πληγή.δεν.μπορούσε να αποφευχθεί! Με τίποτα! Και λέω δεν μπορούσε να αποφευχθεί, απλούστατα επειδή η υπόθεση «αν ο Φαραώ υποχωρούσε» δεδομένης της εκ των προτέρων γνώσης του Θεού στερείται περιεχομένου. Είναι απλώς μια φράση που δημιουργεί εντυπώσεις, αλλά στην πραγματικότητα δεν σημαίνει απολύτως τίποτα. Διότι ο Θεός το είχε πει ευθύς εξ αρχής στον Μωυσή: ο Φαραώ ΔΕΝ θα τους άφηνε να φύγουν αμέσως! Και δεν θα τους άφηνε όχι επειδή έτσι θα γούσταρε, αλλά επειδή ο ίδιος ο Θεός θα επενέβαινε δικτατορικά στην ελεύθερη βούληση του Αιγυπτίου σκληραίνοντας του συνεχώς την καρδιά και οδηγώντας τον σαν άβουλη μαριονέτα από τη μία παλιμβουλία στην άλλη! Και αυτό δεν το λέω βέβαια εγώ, αλλά Εκείνος!Αυτολεξεί! Ρητά και πέραν πάσης αμφισβήτησης. Και να το ’λεγε μια φορά μονάχα -έτσι ξώφαλτσα, που λέμε- να πεις, ας πάει στα κομμάτια… Όμως δεν το λέει μία, το λέει 8 (οχτώ!), προφανώς για να το… εμπεδώσουμε. Μάλιστα, αγαπητοί μου φίλοι: σε οχτώ ολόκληρες περιπτώσεις ο Γιαχβέ παρουσιάζεται από τους ίδιους τους βιβλικούς συγγραφείς πέραν πάσης αμφιβολίας ως ο αποκλειστικός και απόλυτος υποκινητής της ξεροκεφαλιάς του Φαραώ! Να, ορίστε τα εδάφια για να βεβαιωθείτε και οι ίδιοι:
..
Δ´, 21: ..εγώ δε σκληρυνώ την καρδίαν αυτού
..
Ζ´, 3:..... εγώ δε σκληρυνώ την καρδίαν Φαραώ
..
Θ,´ 12:.. εσκλήρυνε δε Κύριος την καρδίαν Φαραώ
..
Ι´, 1:...... εγώ γαρ εσκλήρυνα αυτού την καρδίαν
..
Ι´, 20:.... και εσκλήρυνε Κύριος την καρδίαν Φαραώ
..
Ι´, 27:.... εσκλήρυνε δε Κύριος την καρδίαν Φαραώ
..
ΙΑ,´ 10:. εσκλήρυνε δε Κύριος την καρδίαν Φαραώ ..

ΙΔ,´ 4:... εγώ δε σκληρυνώ την καρδίαν Φαραώ

Αν τώρα συνυπολογίσουμε ότι ανάμεσα στις παραπάνω ρητές δηλώσεις ανάληψης ευθύνης, υπάρχουν διάσπαρτες άλλες τόσες με ουδέτερη μεν διατύπωση (κατίσχυσεν / βεβάρηται / εβαρύνθη η καρδία αυτού), κατάδηλη όμως συνύφανση με τις πρώτες, γίνεται νομίζω σαφές ότι κάθε απόπειρα ανανοηματοδότησης των ξεκάθαρων αυτών εδαφίων ισοδυναμεί με σαφή ομολογία χρεωκοπίας! Οι απολογητές, βέβαια, που δεν είναι διατεθειμένοι να απεμπολήσουν έτσι αμαχητί το αγαπημένο τους δόγμα, δεν πτοούνται από τέτοιες... ασήμαντες λεπτομέρειες και προτιμούν να εκθέτουν εαυτούς στον δημόσιο γέλωτα παρά να ομολογήσουν ότι σε πλείστες περιπτώσεις η πολυύμνητη και τόσο βολική «ελευθερία της βούλησης» εν τέλει καταστρατηγείται και ποδοπατείται ακριβώς από εκείνον που υποτίθεται ότι μας την εμφύτευσε: από τον ίδιο τον Θεό! Έτσι, λοιπόν, το «εσκλήρυνε Κύριος την καρδίαν Φαραώ» το μεταφράζουν χωρίς φόβο… Θεού οι αθεόφοβοι, «παρεχώρησε ο Κύριος να σκληρυνθεί η καρδιά του Φαραώ»!! Κι αντί να χαμηλώνουν το βλέμμα από ντροπή για τη δόλια και αυθαίρετη αυτή διαστρέβλωση που διαπράττουν, βγαίνουν κι από πάνω κατηγορώντας εμάς που τους… κατηγορούμε! Φωνάζει δηλαδή ο κλέφτης, να φοβηθεί ο νοικοκύρης! Ιδού τι λένε:

Ο Θεός ενεργεί προς κάθε πλάσμα Του, με τον τρόπο που πρέπει. Αν η καρδιά τού πλάσματός Του είναι καλής "πάστας", ανταποκρίνεται θετικά. Αν όχι, ανταποκρίνεται αρνητικά. Αν η καρδιά τού Φαραώ ήταν καλή, θα ανταποκρινόταν θετικά από την πρώτη στιγμή. Όμως ήταν κακή, και ανταποκρίθηκε με κακία στην εντολή τού Θεού.........

Παρατήρηση πρώτη: ΔΕΝ ήθελε ο Θεός να ανταποκριθεί ο Φαραώ από την πρώτη στιγμή θετικά! Κεφάλαιο Δ´, εδάφιο 21 - μην τα ξαναλέμε τώρα και γινόμαστε κουραστικοί... Ο Γιαχβέ γούσταρε τσαμπουκά και δόξα. Κεφάλαιο ΙΔ´, εδάφιο 4. Αυτά τα… περί βαθμιαίας κλιμάκωσης των πληγών όσο ο Φαραώ έλεγε όχι, με συγχωρείτε πολύ, αλλά θα τα χαρακτηρίσω κουραφέξαλα! Το λέω έτσι ορθά-κοφτά, γιατί η υπομονή έχει και τα όρια της! Πάμε τώρα παρακάτω:

Το να λέμε ότι «ο Θεός σκλήρυνε την καρδιά τού Φαραώ», είναι σαν να λέμε ότι «ο ήλιος σκλήρυνε τη λάσπη». Αντιθέτως όμως, ο ίδιος ήλιος, δεν σκληραίνει, αλλά ΜΑΛΑΚΩΝΕΙ ΤΟ ΚΕΡΙ. Δεν είναι λοιπόν ο ήλιος υπεύθυνος για το πώς θα αντιδράσει το κάθε υλικό που εκτίθεται σε αυτόν, αλλά Η ΙΔΙΑ Η ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΥΛΙΚΟΥ...Ο Θεός λοιπόν, με τις ενέργειές Του, αντί να μαλακώσει, σκλήρυνε την κακή καρδιά τού Φαραώ, που αν ήταν καλή, όφειλε να υποταχθεί στο θέλημά Του. Και ο Θεός ΤΟΥ ΕΠΕΤΡΕΨΕ ΝΑ ΣΥΝΕΧΙΣΕΙ ΝΑ ΑΝΤΙΔΡΑΕΙ ΕΤΣΙ, ώστε με τις πληγές αυτές, να γίνει φανερό ότι μόνο ο Γιαχβέ είναι ο αληθινός Θεός […].
..

Θα τ’ ομολογήσω: όταν διάβασα για πρώτη φορά τον παραλληλισμό αυτόν, αρχικά ταρακουνήθηκα - τι λέω «ταρακουνήθηκα»; Εντυπωσιάστηκα! Λίγο ήθελε και θα μου διέφευγε η… σοφιστεία! Ο ήλιος, βλέπετε, αγαπητοί μου φίλοι, μπορεί πράγματι να μην ευθύνεται επ’ ουδενί για τη διαφορετική αντίδραση της λάσπης και του κεριού στη θερμότητά του, σε αντίθεση όμως με τον Γιαχβέ δεν είναι ούτε νοήμων προγιγνώσκουσα οντότητα που επιδρά σε έλλογα όντα με ψυχισμό και συνείδηση, κυρίως δε.ΔΕΝ.έχει την κακιά συνήθεια να επεμβαίνει όποτε του… καπνίσει στην ποιότητα των υλικών στα οποία πρόκειται να επενεργήσει! Δεν είναι λοιπόν το ίδιο - όσο όμορφος κι αν ακούγεται ο παραλληλισμός. Ο ήλιος είναι απλά εκεί και καίει. Ό,τι βρεθεί τώρα στο πεδίο του, αντιδρά ανάλογα. Σε καμία περίπτωση, όμως, δεν αλλοιώνει εκ των προτέρων την ποιότητα του υλικού με σκοπό αυτό να αντιδράσει στη συνέχεια με κάποιον συγκεκριμένο τρόπο. Και δεν την αλλοιώνει επειδή ούτε μπορεί, ούτε θέλει, ούτε πρέπει, ούτε τίποτα! Ο Γιαχβέ όμως δεν ήταν απλά εκεί και ακτινοβολούσε την ενέργειά του, αλλά γνώριζε εκ των προτέρων, σκόπευε, ήθελε, καθοδηγούσε, επενέβαινε, επηρέαζε - κοντολογής δεν άφηνε τον Φαραώ ούτε στιγμή ν’… αγιάσει! Συνεπώς καλά και άγια όλα αυτά περί ήλιου, λάσπης και κεριών, αλλά μόνο για εσωτερική κατανάλωση!
..
Εκτός αυτού: ισχυρίζεστε τώρα όντως στα σοβαρά ότι ο Φαραώ έβλεπε όλες αυτές τις φοβερές θεομηνίες να ενσκήπτουν και να λήγουν έτσι απλά -με μια μόνο προσευχή τού Μωυσή-, και εξακολουθούσε παρ’ όλα αυτά να μην πείθεται ότι εδώ πράγματι είχε να κάνει με μια υπερφυσική, εξώκοσμη δύναμη; Ε νομίζω χρειάζεται κάτι παραπάνω από απλή πίστη για να χάψει κανείς κάτι τέτοιο! Για όσους πάντως επιθυμούν πραγματικά να μάθουν την αληθινή σημασία τής φράσης «εσκλήρυνε Κύριος την καρδίαν Φαραώ», οι οδηγίες των απολογητών είναι σαφείς:

Η Παλαιά Διαθήκη ΕΡΜΗΝΕΥΕΤΑΙ ΔΙΑ ΤΗΣ ΚΑΙΝΗΣ, εντός τής παραδόσεως τής Εκκλησίας, και όχι αυθαίρετα και κακόπιστα. Αν λοιπόν θέλεις να δεις τι σημαίνει το ότι «ο Γιαχβέ σκλήρυνε την καρδιά τού Φαραώ», δεν θα ρωτήσεις ούτε τους παγανιστές που δεν κατανοούν τα γραμμένα, ούτε τους απίστους που επίσης δεν έχουν «τον νουν του Θεού», ούτε τους Εβραίους (…). Θα ρωτήσεις τους Χριστιανούς, που ερμηνεύουν την Παλαιά Διαθήκη στο φως τής ΚΑΙΝΗΣ, ΚΑΙ ΠΟΥ Ο ΙΔΙΟΣ Ο ΓΙΑΧΒΕ ΤΟΥΣ ΕΔΩΣΕ ΤΟ ΠΝΕΥΜΑ ΤΟ ΑΓΙΟ ΔΙΑ ΤΟΥ ΒΑΠΤΙΣΜΑΤΟΣ ΓΙΑ ΝΑ ΚΑΤΑΝΟΟΥΝ ΤΙΣ ΕΝΝΟΙΕΣ ΑΥΤΕΣ.

..
Δηλαδή, σε απλά Ελληνικά: αν θες να μάθεις τι πραγματικά σημαίνει η απλή αυτή φράση που ακόμα κι ο τελευταίος αγράμματος τσοπάνης θα καταλάβαινε χωρίς να πρέπει να ρωτήσει κάποιον… φιλόλογο, σε καμία περίπτωση μη λάβεις υπ’ όψιν σου οτιδήποτε κι αν ακούσεις αν αυτό δεν συμφωνεί με την ερμηνεία που δίνουν εκείνοι που σε θεωρούν άξιο απόγονο του Αυνάν! Άλλα ξέχασα: άλλο γλώσσα, άλλο θεολογία, έτσι δεν είναι αγαπητοί απολογητές; Σ’ αυτό το φτηνό και ανέντιμο επιχείρημα δεν καταφεύγετε πάντοτε πανικόβλητοι όταν τα βρίσκετε σκούρα; Μόνο όταν σας βολεύει δεν είναι που μιλάτε για «αγράμματους, ημιμαθείς ειδωλολάτρες που δεν γνωρίζουν ούτε καν Αρχαία Ελληνικά»; Ευτυχώς, όμως, ο κόσμος έχει γνώση και κρίνει.
....
Πέρα απ’ όλα αυτά, όμως, υπάρχει και κάποιο άλλο στοιχείο στην όλη υπόθεση που… μυρίζει ύποπτα - τι λέω «μυρίζει»; Βρομάει πατόκορφα!

Πρώτον: Το όλο πάρε-δώσε ανάμεσα στον Μωυσή και στον Φαραώ θυμίζει… επικίνδυνα «τον αγώνα μεταξύ Ώρου και Σηθ ενώπιον τής επιτροπής των θεών. Ο Σηθ προκαλούσε τον Ωρο σε έναν αγώνα για να επιλύσουν τη διαμάχη τους γύρω από το ποιος θα ανέβαινε στον θρόνο και συμφωνούσε να αναγνωρίσει το αποτέλεσμα. Ο Ωρος, με μαγικά και με την επιτηδειότητά του, πάντα νικούσε τον Σηθ και μετά από κάθε ήττα ο Σηθ υπαναχωρούσε από την υπόσχεσή του να δεχτεί ότι ο νικητής θα έπαιρνε τον θρόνο.» (1)
..
Το χειρότερο όμως είναι άλλο, και συγκεκριμένα η ύπαρξη του περίφημου Παπύρου του Ιπούουερ. Τι είναι αυτός ο πάπυρος και γιατί είναι… χειρότερος; Α είναι απλό: Πρόκειται για ένα ξακουστό αιγυπτιακό λογοτεχνικό κείμενο το οποίο κατά «περίεργο» τρόπο αφηγείται γεγονότα που παρουσιάζουν αξιοσημείωτες ομοιότητες με τις Δέκα πληγές: αίμα στον ποταμό, φωτιές, καταστροφές στην χλωρίδα, σκότος, έντονη ανησυχία των ζώων, πλήθος νεκρών - χαμός δηλαδή! Μήπως όμως ακριβώς αυτές οι ομοιότητες εν τέλει αποδεικνύουν και την ιστορικότητα των βιβλικών αφηγήσεων; - Ούτε γι’ αστείο! Ο πάπυρος μπορεί μεν να ανάγεται στη 19η δυναστεία (1292 - 1190), σύμφωνα όμως με τη γνώμη των ειδικών επιστημόνων αποτελεί αντίγραφο αρχαιοτέρου πρωτοτύπου από την περίοδο μεταξύ 12ης δυναστείας και Δεύτερης Μεταβατικής Εποχής (1850 - 1600 π.Χ.), κατά πολλούς αιώνες προγενέστερου της Εξόδου δηλαδή (2).
..
Όσο για τον ίδιο τον Ιπούουερ, ιδού τι αναφέρει η Πάπυρος Λαρούς στο σχετικό λήμμα: «Αιγύπτιος αξιωματούχος του βασιλικού θησαυρού που έζησε στα τέλη του Αρχαίου Βασιλείου (γύρω στο 2200 π.Χ.). Στο έργο του “Θρήνοι του Ιπού-ουρ” (κείμενο γνωστό από πολλούς παπύρους) μνημονεύονται τα δεινά που προκάλεσε η Πρώτη Μεταβατική Εποχή. Οι εικόνες και το ποιητικό ύφος ξαναζωντανεύουν θαυμάσια το άγχος του ανθρώπου που ζει σε ταραγμένους χρόνους (οι πλούσιοι αποστερούνται των αγαθών τους και οι φτωχοί τα ιδιοποιούνται) όταν ο κίνδυνος ξένων διεισδύσεων είναι μεγάλος (3).»
..
Συνεπώς το πώς ακριβώς προέκυψαν οι περίφημες Δέκα Πληγές του Φαραώ, είναι νομίζω ηλίου φαεινότερο. Όσο για την άγνωστη «πρώτη αιτία» που ενδεχομένως κρύβεται πίσω από την ύπαρξη μας και που οι χριστιανοί αρέσκονται να πιστεύουν ως γνωστή, τελικά… αθωώνεται! Για τον Γιαχβέ όμως… - μμμμ... χλομό το βλέπω!

Π Α Ρ Α Π Ο Μ Π Ε Σ
..
[1] Gary Greenberg, 101 μύθοι τής Βίβλου, σ. 341, εκδ. Ενάλιος
..
[2] Ομ., σελ. 341 - 343
..
[3] Πάπυρος Larousse Britannica, τόμος 25, σ. 369, λήμμα: Ιπού-ουρ

..

..

..