..................
Κ:..Λοιπόν, αυτό με τον Αδάμ, για να είμαι ειλικρινής, δεν το πολυκαταλαβαίνω. Τι ακριβώς πιστεύετε εσείς οι εξελικτές χριστιανοί;
Φ:. Κατ’ αρχάς, αναγνωρίζουμε το αυτονόητο: ότι δηλαδή άνθρωποι υπήρχαν και πριν από τον Αδάμ. Εδώ οι Δημιουργιστές κάνουν λάθος με το να κλείνουν τα μάτια μπροστά σ’ αυτό το αδιαμφισβήτητο, επιστημονικά απολύτως τεκμηριωμένο γεγονός. Αυτό λοιπόν που υποστηρίζουμε εμείς, είναι ότι ο Αδάμ ήταν ο πρώτος έμφρων άνθρωπος που εκτός από το «κατ' εικόνα» διέθετε και το «καθ' ομοίωσιν». Γνωρίζεις τη διαφορά, έτσι δεν είναι;
Κ:. Τη γνωρίζω: Το «κατ' εικόνα» εκφράζει τη δυνατότητα τού ανθρώπου ως ελεύθερου και νοήμονος πλάσματος να θεωθεί κατά χάριν, ενώ το «καθ' ομοίωσιν» είναι η πορεία επίτευξης αυτής της ομοίωσης, που επιτυγχάνεται μόνο με τη συνέργεια τού ανθρώπου και τού Αγίου Πνεύματος. Για το θέμα αυτό, ωστόσο, έχω εκφράσει τη γνώμη μου (1): το θεωρώ εξαιρετικά αμφισβητούμενο! Χάριν συζήτησης όμως το καταγράφω και σ’ ακούω παρακάτω.
Φ:. Ο Αδάμ λοιπόν ήταν ο πρώτος Χόμο Σάπιενς που αξιώθηκε να λάβει το «εμφύσημα» τού Θεού και ως εκ τούτου τον θεωρούμε πνευματικό -εν μέρει και βιολογικό- πατέρα όλης τής ανθρωπότητας.
Κ:. Ισχυρίζεστε δηλαδή ότι μέσα από τη μαραθώνια πορεία των ανθρωπιδών προς τον έμφρoνα άνθρωπο και το «κατ’ εικόνα», ο Αδάμ ήταν ο πρώτος που πληρούσε τις προϋποθέσεις και για το «καθ' ομοίωσιν»;
Φ:. Ακριβώς.
Κ:. Και βάσει ποιου ηθικού -ή ακόμα και γενετικού- κώδικα πληρούσε τις προϋποθέσεις; Ήταν αγνός; Ευσεβής; Δίκαιος; Τί ήτανε τέλος πάντων;
Φ:. Ήταν ο άνθρωπος εκείνος που σε όλες τις χιλιετίες ως τότε, άξιζε τη φιλία και την επιδοκιμασία τού Θεού για την αγνότητά του και για τη ζωή του. Αν είχε γεννηθεί ένας τέτοιος άνθρωπος νωρίτερα, αυτόν θα επέλεγε ο Θεός για να τον καταστήσει «Υποστατική αρχή» τής ανθρωπότητας.
Κ:. Μα, αν όντως ισχύει αυτό και ο Αδάμ ανέπτυξε από μόνος του τις ηθικές αρετές για τις οποίες κάνεις λόγο, τότε δεν έχουμε εδώ και μιαν αδιάσειστη απόδειξη ότι οι παραπάνω ιδιότητες δεν είναι μονοπώλιο των πιστών; Εκτός αυτού, πώς ακριβώς ανέπτυξε τις αρετές αυτές; Έτσι απλά κι αυθόρμητα κατά το πρότυπο τού περιβόητου… 100ου πιθήκου; Χωρίς κάποια διαπαιδαγώγηση; Χωρίς κάποια πρότυπα συμπεριφοράς; Δίχως κάποιον ευρύτερα διαδεδομένο ηθικό κώδικα που περνούσε από τη μια γενιά στην άλλη; Έτσι απλά;
Φ:. Είτε έτσι απλά, είτε χάριν ενός προγενέστερου ευλογημένου λαού, είτε μιας καλής οικογένειας ή κάποιας κατάστασης που αδυνατούμε να γνωρίζουμε. Το ότι κάτι δεν το γνωρίζουμε, δεν σημαίνει αντίφαση!
Κ:. Προφανώς όχι. Σύμφωνα με την Αρχαιοπληξία, όμως, ο Αδάμ «με τη δημιουργία του είχε δεχθεί μέσα του αυτομάτως τον έμφυτο νόμο»! Όμως αν όντως έτσι είχαν τα πράγματα, τότε σιγά τα λάχανα που λέει κι ο λαός! Ο Θεός θα μπορούσε να είχε κάνει το ίδιο και με οποιονδήποτε άλλο έμφρονα άνθρωπο, είτε προγενέστερο, είτε σύγχρονο ή ακόμα και μεταγενέστερο τού Αδάμ! Οπότε η υποτιθέμενη (ηθική και πνευματική) υπεροχή του έναντι όλων των άλλων Χόμο Σάπιενς που είχαν περπατήσει ποτέ πάνω στη γη, αυτομάτως καθίσταται άνευ αντικειμένου!
Φ:. Αυτό όμως που σού διαφεύγει, είναι ότι ο Αδάμ είχε κάποια χαρίσματα σε μεγαλύτερο βαθμό από άλλους. Γι’ αυτό και επιλέχθηκε. Το ότι τα είχαν και οι προγενέστεροι Χόμο Σάπιενς, δεν είναι αντίφαση λοιπόν. Η διαφορά είναι στην ΠΟΙΟΤΗΤΑ.
Κ:. Κατ’ αρχάς, για να μη χάνουμε και το μέτρο κιόλας, τα κείμενα πουθενά δεν κάνουν λόγο -ούτε καν νύξη- για ύπαρξη προαδαμιαίων, πόσο μάλλον για κάποια υποτιθέμενα «χαρίσματά» τους! Αν θέλουμε μάλιστα να είμαστε απόλυτα ακριβείς, ούτε καν για τον ίδιο τον Αδάμ δεν μπορούμε να μιλήσουμε με ασφάλεια! Οτιδήποτε λοιπόν λέγεται προς αυτήν την κατεύθυνση, εμπίπτει ξεκάθαρα στη σφαίρα των εικασιών και των ευσεβών πόθων.
Άλλωστε το να λέμε ότι κάποια απειροελάχιστη στιγμή μέσα στην άβυσσο του χρόνου επιλέχθηκε ένας άνθρωπος ως ο ευσεβέστερος όλων των άλλων, στην πραγματικότητα δεν έχει καμία διαφορά από το να ψάχνουμε να επιλέξουμε τον «πιο όμορφο», τον «πιο έξυπνο» ή τον «πιο δυνατό» του κόσμου! Απλά δεν υπάρχει!! Ακόμα και για έναν προγιγνώσκοντα θεό, η όλη ιδέα ακούγεται ελάχιστα πειστική, για να μην πω εξωφρενική!
Φ:. Εγώ πάλι δεν την βρίσκω καθόλου εξωφρενική - αντιθέτως τη θεωρώ απόλυτα πειστική! Όσο γι’ αυτό που είπες, ότι δήθεν τα κείμενα πουθενά ΔΕΝ κάνουν λόγο -ούτε καν νύξη- περί προαδαμιαίων, κάνεις μεγάλο λάθος: Οι άνθρωποι τού Γένεσις, Α΄ 27 που δημιουργήθηκαν την 6η ημέρα, τι ήταν;;
Κ:. Κοίτα, για το ζήτημα αυτό τα ξανάπαμε (2), μην επαναλαμβάνουμε συνεχώς τα ίδια και τα ίδια, γιατί καταντά κουραστικό. Όλα τα στοιχεία που σού παρέθεσα την προηγούμενη φορά, αποδεικνύουν ξεκάθαρα ότι το θέμα αυτό με τούς προαδαμιαίους είναι παντελώς ΑΝΥΠΑΡΚΤΟ!
Ακόμα όμως κι αν τα δύο ζευγάρια «πρωτόπλαστων» όντως δεν ταυτίζονται και το ένα είναι προγενέστερο του άλλου, στην πραγματικότητα όπως ΞΕΚΑΘΑΡΑ προκύπτει από τη σύγκριση των δύο πρώτων κεφαλαίων τής Γένεσης, αυτοί πού προηγήθηκαν σίγουρα δεν μπορεί να ήταν οι ανώνυμοι πρωτόπλαστοι τού Γένεσις, Α΄. Προαδαμιαίοι δηλαδή, γιόκ! Μεταδαμιαίοι, μπορεί!
Πέραν τούτου, εάν όπως διατείνεστε, η βιβλική περιγραφή της δημιουργίας του Αδάμ επ’ ουδενί αντιφάσκει προς την αποδεδειγμένη προΰπαρξη άλλων εμφρόνων ανθρώπων, τότε γιατί η εμφάνισή του αποσυνδέεται εντελώς από τούς επίγειους προγόνους του και ανάγεται -συμβολικά ή μη- στο χώμα;
Φ:. Επειδή αυτό που μας ενδιαφέρει για τη σωτηρία μας, είναι από εκεί και μετά. Και ο Αδάμ ως υποστατική αρχή τής ανθρωπότητας, είναι ο ουσιαστικός πνευματικός μας γενάρχης. Αποσυνδέεται λοιπόν απ’ τους προγόνους του:
1ον .. Για να τονιστεί ότι αυτός (και όχι άλλος) είναι η υποστατική μας αρχή.
2ον .. Γιατί από τότε και μετά μας ενδιαφέρει το θέμα.
3ον .. Επειδή, όπως και ο Μελχισεδέκ ήταν προφητικός τύπος τού Χριστού,
......... έτσι και ο πρώτος Αδάμ είναι προφητικός τύπος τού Δευτέρου Αδάμ,
..........τού Ιησού Χριστού.
Κ: .Α ώστε, παραδέχεσαι λοιπόν ότι όντως ΔΕΝ υπάρχει καμία σύνδεση τού Αδάμ με προγενέστερους ανθρώπους! Και οι προαδαμιαίοι για τους οποίους προσπαθούσες να με πείσεις, τι απέγιναν; Τόσο γρήγορα τούς ξέχασες; Το πράγμα είναι ξεκάθαρο: Σε αντίθεση με όσα υποστηρίζετε, ο Αδάμ στη Βίβλο ΔΕΝ περιγράφεται ως ο πρώτος Χόμο Σάπιενς Σάπιενς με το «εμφύσημα τού Θεού» πριν από τον οποίο είχαν προηγηθεί άπειρες στρατιές εμφρόνων ανθρώπων και ανθρωπιδών, αλλά απλά ως ο πρώτος άνθρωπος - με την κοινή και όχι την αφηρημένη, μεταφυσική έννοια του όρου! Είπαμε ν’ ανοίξουμε λίγο περισσότερο το μυαλό μας για να καταλάβουμε πέντ’-έξι πράματα, αλλά όχι και να το στραμπουλήξουμε κιόλας! Αυτό προφανώς δεν είναι δυνατόν να γίνει!
Φ:. Ελπίζω οι απαντήσεις που σού έδωσα, και ειδικότερα το σημείο 3 με τον Μελχισεδέκ, να σε πείσουν ότι η Χριστιανική πίστη, είναι κάτι πολύ βαθύτερο από αυτό που νομίζεις. Και ότι υπάρχει κρυφός λόγος για το κάθε τι που θεωρείς «παράξενο», το οποίο μόνο πιστοί μπορούν να εντοπίσουν.
Κ:. … ;;!
Φ:. Έτσι είναι, φίλε μου. Ο Αδάμ ήταν ξεχωριστός και γι’ αυτό τού δόθηκε η ευκαιρία. Άλλο αν αυτός δεν την εκμεταλλεύτηκε. Εάν είχε τηρήσει τις εντολές τού Θεού, θα είχε σημάνει την αρχή τής αθανασίας για όλη την ανθρωπότητα. «Αν ένας άνθρωπος νικούσε τον θάνατο διά τής υπακοής και τής Θέωσης στις Παραδείσιες συνθήκες που το παραχώρησε η Χάρη τού Θεού, […] στο πρόσωπό του θα νικούσε την θάνατο όλη η ανθρωπότητα. Δυστυχώς ο Αδάμ απέτυχε. Και στο πρόσωπό του αποτύχαμε όλοι να νικήσουμε τον θάνατο.»
Κ:. Ξέρεις ποιο είναι το πρόβλημα; Ότι ο όλος συλλογισμός «αν…, τότε…» δεδομένης της εκ των προτέρων γνώσης τού Θεού, στερείται περιεχομένου. Διότι ούτε ο Αδάμ επρόκειτο να υπακούσει, ούτε ο θάνατος να νικηθεί! Και αυτό το ήξερε ο Θεός εξαρχής. Ο αρχικός του στόχος, λοιπόν, δεν είναι δυνατόν να ήταν η οριστικοποίηση και επέκταση της αφθαρσίας σε όλη τη κτίση. Αυτό, είπαμε, ΔΕΝ επρόκειτο να συμβεί.
Φ:. Ναι, αλλά έπρεπε να το δουν και οι ίδιοι! Για να καταλάβουν και να μάθουν από τα λάθη τους. Να δουν τι είχαν και τι έχασαν, αλλά και με ποιον τρόπο θα μπορούσαν να το επαναδιεκδικήσουν.
Κ:. Καμία αντίρρηση! Αυτό να το δεχθώ. Έχει βάση. Όχι όμως το άλλο ότι και καλά ο Θεός ήθελε, αλλά ο Αδάμ δεν μπορούσε! Διότι είπαμε: Από τη στιγμή που στον Θεό ήταν εξαρχής γνωστό το τελικό αποτέλεσμα, δεν υπάρχει κανένα «αν»! Το μόνο λογικό κίνητρο που μπορεί να υποτεθεί και να συζητηθεί εδώ είναι η παίδευση τού Αδάμ. Τίποτε άλλο! Μία προγιγνώσκουσα οντότητα, ένας παντογνώστης Θεός δεν θέτει στόχους που εκ των προτέρων γνωρίζει ότι δεν πρόκειται να πραγματοποιηθούν! Αν το κάνει, τότε μόνο για να διαπαιδαγωγήσει. Συνεπώς απορρίπτω διαρρήδην τη θεωρία ότι ο Θεός ήθελε, αλλά ο Αδάμ δεν μπορούσε. Αυτό αντιφάσκει κραυγαλέα προς το δόγμα τής παντογνωσίας αλλά και προς κάθε έννοια τής λογικής!
Φ:. Κάνεις κύκλους γύρω από ήδη απαντημένα θέματα. Κι επειδή δεν βρίσκεις κενό, τριγυρίζεις γύρω-γύρω μήπως και βρεις, αλλά κενό δεν υπάρχει. Διότι είπαμε: Ο στόχος υπήρχε. Ο Αδάμ δεν τον πέτυχε. Τον πέτυχε όμως ο Χριστός. Ο Θεός έθεσε τον στόχο και έδωσε στον Αδάμ τη δυνατότητα να τον πετύχει, (αν και Αυτός γνώριζε ότι ο Αδάμ θα αποτύχει). Γνώριζε όμως επίσης ότι αυτό θα εκπαίδευε τον Αδάμ για τη δική του προσωπική σωτηρία. Και παράλληλα γνώριζε, ότι τον στόχο που είχε θέσει εξ αρχής, κάποιος από τούς απογόνους τού Αδάμ τελικά θα τον επιτύγχανε.
Το ξαναλέω λοιπόν, μπας και το καταλάβεις: Ο Θεός ήθελε, (αν και γνώριζε εξαρχής ότι δεν θα γίνει), αλλά ο Αδάμ δεν μπόρεσε (αν και μπόρεσε ένας απόγονός του). Πού είναι η αντίφαση; Συγγνώμη, αλλά εγώ δεν βλέπω καμία!
Κ:. Μα πώς είναι δυνατόν να μη βλέπεις καμία αντίφαση; Αφού αν ισχύουν αυτά που λέτε, τότε θα πρέπει και να δεχθούμε ότι το αρχικό σχέδιο τού Θεού στην πραγματικότητα… απέτυχε!!
Φ:. Και βέβαια ΔΕΝ απέτυχε!
Κ:. Κι όμως: Απέτυχε!
Φ:. Πέτυχε! Μέσω τού Χριστού!
Κ:. Σταμάτα πια, σε παρακαλώ, να μού επικαλείσαι τη θυσία τού Χριστού και την αφθαρτοποίηση της κτίσης κατά τη 2α Παρουσία! Αυτό ήταν το δεύτερο (εναλλακτικό) σχέδιο το οποίο ενεργοποιήθηκε ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΑΠΟΤΥΧΙΑ τού 1ου!! Δεν το λέω εγώ, εσείς οι ίδιοι το λέτε:
και πάντως ΠΡΙΝ από την Ενανθρώπιση, δεν θα τον είχε ποτέ επιλέξει εφόσον γνώριζε ότι το εγχείρημα αυτό δεν επρόκειτο να έχει αίσιο τέλος! Είναι αδιανόητο να πιστεύεις το αντίθετο χωρίς να αντιλαμβάνεσαι την αντίφαση! Μόνο αν ήθελε να τον εκπαιδεύσει, δεν υπάρχει αντίφαση προς την παντογνωσία! Εάν όμως ο αρχικός στόχος τού Θεού ήταν όντως αυτός που λέτε, η αφθαρτοποίηση δηλαδή της κτίσης μέσω της υπακοής ενός ανθρώπου που επιλέχθηκε ειδικά για τον σκοπό αυτό, τότε ο άνθρωπος αυτός νομοτελειακά θα έπρεπε και να ΠΕΤΥΧΕΙ!!
Φ:. Να πετύχει;;!! Και η ελευθερία βούλησης; Ήθελες δηλαδή ο Θεός να είχε φτιάξει ένα ρομπότ;!
Κ:. Ποιος μίλησε για ρομπότ; Δηλαδή δεν θα μπορούσε ο Αδάμ, ορμώμενος από την ελεύθερη και ανεπηρέαστη -το τονίζω!- βούλησή του, να είχε ΠΕΤΥΧΕΙ;; Η ερώτηση αυτή έχει μεγάλη σημασία, διότι οι περισσότεροι άνθρωποι από κεκτημένη ταχύτητα (που οφείλεται βέβαια στη μακραίωνη θεολογική πλύση εγκεφάλου) συμπεραίνουν εντελώς λανθασμένα και αυθαίρετα πως ελεύθερη βούληση = ανυπακοή! Έτσι λοιπόν, για να επανέλθουμε στο θέμα μας, αφού επιλέχθηκε κάποιος που εν γνώσει τού Θεού ΔΕΝ θα πετύχαινε, είναι σαφές ότι σε κάτι άλλο πρέπει να απέβλεπε το σχέδιο. Οι θεολόγοι συμφωνούν ότι η πτώση είχε αφενός μεν παιδευτικό χαρακτήρα, αφετέρου «συγκαταλεγόταν ανάμεσα στα αιώνια σχέδια τού Θεού», μιας και θα ακολουθούσε η «θαυμαστή δια τού Χριστού σωτηρία και άνοδος του». Ο Κολιτσάρας το έγραψε αυτό (3) και η Ιερά Σύνοδος τής Εκκλησίας της Ελλάδος το ενέκρινε. - Πολύ ωραία λοιπόν. Ας κρατήσουμε λοιπόν αυτά, κι ας αφήσουμε τα άλλα, κι ούτε γάτα ούτε ζημιά!
Φ:. Δηλαδή;
Κ:. Δηλαδή εάν η πτώση όντως ήταν μέρος τού Αιωνίου Σχεδίου τού Θεού ώστε να ακολουθήσει η Ενανθρώπιση με απώτερο σκοπό τη σωτηρία και θέωση του, τότε η κοινή λογική λέει πως αποκλείεται την ίδια στιγμή το σχέδιο να προέβλεπε και κάτι (υπακοή) που θα… ακύρωνε την… αιτία για την οποία αυτό καταστρώθηκε (ανυπακοή)!! Δηλαδή, πόσο δύσκολο είναι πια να το αντιληφθεί κανείς αυτό;
Φ:. Η αποτυχία τού Αδάμ ΔΕΝ ήταν η αιτία τής ενσάρκωσης τού Χριστού. Η Ενανθρώπιση θα γινόταν ούτως ή άλλως. Διότι… -
Κ:. Συγγνώμη που σε διακόπτω, αλλά δεν νομίζω ότι χρειάζεται να συνεχίσεις! Βλέπεις, ήδη πρόλαβες να αναιρέσεις ολοκληρωτικά την εγκεκριμένη ερμηνεία τού Κολιτσάρα ότι η Ενανθρώπιση ήταν άρρηκτα συνδεδεμένη με τη πτώση! Τι παραπάνω ν’ ακούσω δηλαδή; Βρείτε τα πρώτα μεταξύ σας, καταλήξτε τι ακριβώς θα λέτε, και μετά συζητάμε! Και μη μού πεις τώρα ότι εδώ έχουμε να κάνουμε με θέμα για το οποίο η Εκκλησία ακόμα δεν έχει δογματίσει γιατί θα είναι η εύκολη λύση.
Φ:. Εσύ το βλέπεις έτσι. - Υπάρχει κάτι άλλο που θέλεις να ρωτήσεις;
Κ:. Ναι: Πώς είναι δυνατόν να δεχθούμε ως αληθινή (ή έστω και αληθοφανή) τη θεωρία ότι η πτώση των Πρωτόπλαστων ήταν η αιτία που η συνέχιση (και επέκταση) τής κατάστασης αφθαρσίας σ' όλη τη κτίση κατέστη αδύνατη; Μα αν δεν είχε συμβεί αυτό, είτε η ζωή στη γη θα είχε προ πολλού εξαλειφθεί από την πληθυσμική έκρηξη (ανθρώπων και ζώων), είτε από κάποιο σημείο και μετά δεν θα είχαν υπάρξει πλέον άλλες γεννήσεις! Δεν θα είχαν ποτέ γεννηθεί όλοι οι σπουδαίοι (και μη) άνθρωποι του παρελθόντοςֹ δεν θα είχαν υπάρξει -ούτε θα υπήρχαν- μητέρες, πατέρες, παιδιά, αδέρφια κι η συμμετοχή στον θαυμαστό αυτό κόσμο θα είχε παραμείνει το αποκλειστικό προνόμιο μιας κάστας αθανάτων. Η εκδοχή αυτή φυσικά απορρίπτεται ασυζητητί λόγω τού «αυξάνεσθε και πληθύνεσθε» στο Γένεσις, Α΄ 28. Έτσι λοιπόν, είναι σαφές ότι ο θάνατος και η φθορά ήταν, είναι και θα είναι αναπόσπαστο στοιχείο της ίδιας τής ζωής. Είτε εξαρχής ευφυώς σχεδιασμένος και προγραμματισμένος, είτε εκ των υστέρων επιβληθείς, μα είτε ακόμα και απλώς εναρμονισμένος με μιαν άγνωστης προέλευσης φυσική νομοτέλεια, ο θάνατος έπρεπε να υπάρχει! Απλά δε γινόταν αλλιώς!
Φ:. Λές ο Θεός να μην ξέρει ΣΕ ΚΑΘΕ ΦΑΣΗ ΤΗΣ ΥΠΑΡΞΗΣ, να φέρει σε ύπαρξη αυτούς που θέλει να καλέσει σε ύπαρξη;
Κ:. Το ερώτημα σου αυτό δείχνει να παραβλέπει τους φυσικούς μηχανισμούς τής αναπαραγωγής και εξέλιξης των ανθρώπων και συν τοις άλλοις έρχεται και σε σύγκρουση με το εδάφιο που προανέφερα στο οποίο οι άνθρωποι τής 6ης ημέρας προτρέπονται να γεμίσουν τη γή!
Φ:. Μπορεί να φαίνεται έτσι, αλλά ακριβολογώ. Τα πάντα στον κόσμο, είναι «πακέτα υποατομικής πληροφορίας» τα οποία εμφανίζονται κι εξαφανίζονται με βάση τον νόμο των πιθανοτήτων, στον «αφρό κβαντικού κενού» που είναι ο χωροχρόνος. Και όλα αυτά, δεν είναι παρά αποτελέσματα των «λόγων των όντων», που είναι οι αιτίες ύπαρξής τους, βάσει τής Θείας Βούλησης. Κι ο μόνος που μπορεί να γνωρίζει όλους τους λόγους των όντων, είναι ο Θεός. Γιατί είναι προϊόντα τής βούλησής Του, και όχι απλώς τυχαίες διαδικασίες, όπως φαίνονται σ’ εμάς. Μπορεί λοιπόν ο Θεός, να δημιουργεί και να διαμορφώνει τα πάντα κατά τη βούλησή Του, με τρόπο που σ’ εμάς φαίνεται τυχαίος. Κι όμως, πίσω υπάρχουν οι λόγοι των όντων…
Κ:. Εεέ…;;??!!
Φ:. Δεν το ’πιασες, ε;
Κ:. Πώς, πώς, και βέβαια το ’πιασα! Απλώς έκανα κάποιες σκέψεις δικές μου... - Μια ερώτηση μόνο: αυτό που λες, με απλά λόγια είναι ότι κάθε φορά που γεννιέται ένας άνθρωπος σ’ αυτόν τον κόσμο, αυτό συμβαίνει επειδή το θέλει ο Θεός, έτσι δεν είναι;
Φ:. Ακριβώς.
Κ:. Πολύ ωραία. Συνεπώς για όλα τα δεινά που ποτέ υπέστη, υφίσταται και θα υφίσταται η ανθρωπότητα και ο πλανήτης εξαιτίας τού υπερπληθυσμού, ευθύνεται η… σοφή, προγιγνώσκουσα και επιτρέπουσα βούληση τού Θεού, ε; Για να μην πάμε τώρα και στα ζώα, στα ποντίκια λόγου χάρη, γιατί εκεί το πράγμα θα πάψει πλέον να είναι κωμικό!
Φ:. … - Γιατί στο συλλογισμό σου περιορίζεσαι στη γη; Οι άγγελοι λόγου χάρη πού είναι άφθαρτοι κι αυτοί, πού διαβιούν; Στη γη;
Κ:. Α μάλιστα. Κατάλαβα. Θες να πεις δηλαδή ότι αν δεν είχε συμβεί η πτώση, οι βιολογικά άφθαρτοι άνθρωποι και τα αθάνατα… ποντίκια, φύκια, ορτύκια ή ραδίκια από κάποιο σημείο και μετά θα μετανάστευαν σε εξωπλανητικές σφαίρες για να μην υπάρχει… συνωστισμός, ε; Κι όταν μιλούσες για τη χαμένη ευκαιρία να επεκταθεί η κατάσταση αφθαρσίας και πέραν τού Κήπου τής Εδέμ, δεν αναφερόσουν λοιπόν στη γη, ε;
Φ:. Φυσικά στη γη αναφερόμουν. Σε μια κατάσταση σαν αυτή που περιμένουμε στη Δευτέρα Παρουσία.
Κ:. …;;??!!
Φ:. Τι έπαθες; Γιατί δε μιλάς;
Κ:. Μα… μα αν όντως αναφερόσουν στη γη, τότε γιατί… γιατί μου προσήψες προηγουμένως ότι... ότι στο συλλογισμό μου περιορίζομαι στη γη;;!! Αν λοιπόν όντως μιλάμε για σωματική αθανασία επί γης, τότε είπαμε: ή θα καθόμασταν ο ένας πάνω στον άλλο με ό,τι αυτό θα συνεπάγετο ή από ένα σημείο και μετά δεν θα είχαν πλέον υπάρξει «άλλοι».
Φ:. Αφού μόνος σου προτείνεις λύσεις, δεν είναι σύγκρουση. Συ είπας.
Κ:. …;;??!!
Φ:. Τι έγινε πάλι;
Κ:. Τι έγινε;;; Δηλαδή τώρα, στα σοβαρά θα θεωρούσες «λύσεις» τον ακραίο, απόλυτο υπερπληθυσμό του πλανήτη ή την κατάργηση των γεννήσεων, τής ίδιας δηλαδή τής ζωής;;!!
Φ:. …
Κ:. Τα πράγματα είναι ξεκάθαρα: Και πριν από την υποτιθέμενη πτώση, αλλά και μετά, και εις τον αιώνα τον άπαντα, ο θάνατος ήταν, είναι και θα είναι πάντα εκεί! Δεν υπήρχε ποτέ καμία περίπτωση να άλλαζε κάτι - ό,τι κι αν έκανε ή δεν έκανε ο φανταστικός εκείνος άνθρωπος με το όνομα Αδάμ!
Φ:. Κάνεις λάθος! Αν είχε υπακούσει ο Αδάμ, η δυνητική αθανασία πού τού είχε δοθεί όχι μόνο θα είχε γίνει οριστική, αλλά θα είχε επεκταθεί και σε όλη τη κτίση.
Κ:. Άντε πάλι!! Φτου κι απ’ την αρχή! - Κάτσε, να σ’ το πω αλλιώς: Δε μού λες, όταν ο Αδάμ έφαγε από το δέντρο της γνώσης του καλού και του κακού και έγινε ως «εις εκ [σφων], τού γινώσκειν καλόν και πονηρόν», τι συνέβη;
Φ:. Τι συνέβη;; - Ο Θεός επενέβη αμέσως και τον έθεσε εκτός Παραδείσου.
Κ: .Και γιατί το έκανε αυτό; Τι λέει η Βίβλος;
Φ:. Δε μου λες, τώρα τον Σωκράτη μού παριστάνεις; - Λοιπόν, για να τελειώνουμε, ο Θεός απομάκρυνε τον Αδάμ προληπτικά μην τυχόν κι έτρωγε και από το Δέντρο της Ζωής και γινόταν κι εκείνος αθάνατος. Διότι αν συνέβαινε αυτό, τότε μαζί με τη βιολογική αφθαρσία θα παγιωνόταν και θα διαιωνιζόταν και η αμαρτία. Ο Αδάμ όμως έπρεπε να βιώσει τη σκληρή ζωή και την εργασία για να μπορέσει να συναισθανθεί τη μηδαμινότητά του και να καταπολεμήσει όσο γινόταν τα πάθη που άρχισαν να φυτρώνουν μέσα του σαν αγκάθια.
Κ:. Ναι, αλλά ο Θεός ποτέ δεν είχε απαγορεύσει τη βρώση απ’ το συγκεκριμένo δέντρο! Έτσι λοιπόν ακόμα και μια μικρή δαγκωματιά απ’ τον (συμβολικό ή μη) καρπό του θα ήτανε αρκετή για να τού χαρίσει οριστική και μη αναστρέψιμη ΒΙΟΛΟΓΙΚΗ αθανασία!
Φ:. Δεν σε κατάλαβα. Αν έτρωγε, δεν θα ήταν πλέον δυνητική η αθανασία. Πού βλέπεις το πρόβλημα;
Κ:. Που βλέπω το πρόβλημα;; Μα… μα είναι ξεκάθαρο: Τι θα είχε συμβεί αν ο Αδάμ είχε φάει από το δέντρο νωρίτερα - πριν από την πτώση;; Όπως κι εσύ ο ίδιος συμφώνησες, η αθανασία δεν θα ήταν πλέον δυνητική! Ο Αδάμ θα είχε αποκτήσει οριστική, μη αναστρέψιμη βιολογική αθανασία χωρίς τον παραμικρό πνευματικό κόπο! Το γεγονός αυτό και μόνο απογυμνώνει τη θεωρία περί δυνητικής αφθαρσίας από κάθε περιεχόμενο!
Φ:. Και δηλαδή ποια είναι η δικιά σου θεωρία για όλα αυτά;
Κ:. Η θεωρία δεν είναι δικιά μου, αλλά την αναφέρει ο Γκάρυ Γκρήνμπεργκ στο βιβλίο του 101 ΜΥΘΟΙ ΤΗΣ ΒΙΒΛΟΥ. (4)
Φ: .Γκρήνμπεργκ;
Κ:. Ναι - πρόεδρος τής Βιβλικής Αρχαιολογικής Εταιρίας τής Νέας Υόρκης, μέλος τού Αμερικανικού Ερευνητικού Κέντρου τής Αιγύπτου, τού Αρχαιολογικού Ινστιτούτου τής Αμερικής, τής Εταιρίας Βιβλικής Λογοτεχνίας καθώς και τής Ερευνητικής Εταιρίας τής Αιγύπτου.
Φ:. Μάλιστα… - Και τι λέει λοιπόν αυτός;
Κ:. Ότι αυτό που στην πραγματικότητα αποτράπηκε δεν ήταν η βιολογική αθανασία τού Αδάμ, αλλά η επαπειλούμενη ανέλιξή του σε Θεό! Η ιδέα αυτή για τη μονοθεϊστική θρησκεία των Εβραίων ήταν αδιανόητη: Οι άνθρωποι ΔΕΝ μπορούσαν να γίνουν θεοί! Γι’ αυτό και ο συγγραφέας τού επίμαχου χωρίου «βάζει» τον Γιαχβέ να επεμβαίνει εγκαίρως πριν το κακό (απόκτηση σοφίας) γίνει μη αναστρέψιμο (απόκτηση αθανασίας). Ένα παρόμοιο, πολύ χαρακτηριστικό παράδειγμα αντανάκλασης διαδεδομένων δοξασιών σε μυθολογικά θέματα συναντάμε και στην ιστορία τού Ασκληπιού ο οποίος κεραυνοβολήθηκε από τον Δία όταν με τις εντυπωσιακές νεκραναστάσεις που πραγματοποιούσε, υπερέβη τη διαχωριστική γραμμή πού χώριζε τους θεούς από τους ανθρώπους!
Το εντυπωσιακό δε -για να επανέλθουμε στα δύο επίμαχα δέντρα τού Παραδείσου- είναι ότι ένα παρόμοιο θέμα συναντάμε και στον αρχαίο μεσοποταμιακό μύθο τού Αδάπα αλλά και στην ηλιουπολίτικη εκδοχή τής Δημιουργίας. Εκεί αναφέρεται ότι η υπέρτατη θεότητα Νουν δημιούργησε δύο βασικές αρχές: τη Ζωή και την Ηθική Τάξη. Ο Ατούμ λοιπόν (όνομα που φωνητικά όπως και το «Αδάπας», άνετα μπορεί να συνδεθεί με το «Αδάμ») παροτρύνεται να φάει την κόρη του Τεφνέτ η οποία συμβολίζει την ηθική τάξη.
Στη Γένεση βέβαια συμβαίνει το αντίθετο! Γιατί; Επειδή «οι Αιγύπτιοι πίστευαν πως αν ζούσε κανείς μια ζωή που χαρακτηριζόταν από ηθική τάξη, ο θεός Όσιρις που κυβερνούσε τον άλλο κόσμο, θα τού χάριζε αιώνια ζωή. Αυτός ήταν ο φιλοσοφικός σύνδεσμος ανάμεσα στις δύο θεμελιώδεις αρχές τής Ζωής και τής Ηθικής Τάξης και γι’ αυτό οι Αιγύπτιοι τις απεικόνιζαν σαν παιδιά τού Δημιουργού». Τα υπόλοιπα τα είπαμε. Οι Εβραίοι απέρριπταν μετά βδελυγμίας την ιδέα ότι οι άνθρωποι μπορούσαν να γίνουν σαν θεοί. Έτσι προφανέστατα αντικατέστησαν τις αιγυπτιακές θεότητες Σου (Ζωή) και Τεφνέτ (Ηθική Ταξη) με τα αντίστοιχα δέντρα και αφαίρεσαν τα στοιχεία κανιβαλισμού που υπήρχαν στην ιστορία τού Ατούμ μετατρέποντας τη βρώση τής Τεφνέτ σε βρώση ενός καρπού με αντεστραμμένο συμβολισμό: Ζωή αντί Ηθική Τάξη.
Φ:. Μα η Γένεση ΔΕΝ ΛΕΕΙ ότι ο Αδάμ θα γινόταν «θεός» αλλά απλώς «σαν ένας από εμάς, στο να γνωρίζει το καλό και το κακό».
Κ:. Και τι σημασία έχει που δεν λέει κατά λέξη ότι θα γινόταν θεός, όταν σαφέστατα αυτό εννοεί; Εφόσον κατά την ορθόδοξη ερμηνεία η τριαδική θεότητα είναι που μιλά εδώ (και όχι κάποια ξεχασμένα πολυθεϊστικά κατάλοιπα από την αιγυπτιακή κοσμογονία), και τα δύο βασικά στοιχεία για τα οποία γίνεται λόγος, εκ των πραγμάτων σ’ αυτήν θα πρέπει να αναχθούν και πουθενά αλλού! Το ένα (γνώση του καλού και του κακού) αποδίδεται ρητά σ’ αυτήν, ενώ για το δεύτερο (αθανασία) κάθε περαιτέρω σχόλιο σχετικά με το αν η έννοια αυτή μπορεί να συνδεθεί με το θείο, θα ήταν... πολυλογία!!
Φ:. Δεν σε κατάλαβα. Το εδάφιο είναι σαφές: «στο να γνωρίζει το καλό και το κακό». Πού είναι το πρόβλημα; Πώς βγάζεις το συμπέρασμα αυτό αυθαίρετα; Η ερμηνευτική ενός κειμένου, αν θέλει να είναι απροκατάληπτη, έχει το εξής χαρακτηριστικό: Αναζητάει τη συνεπέστερη κατανόηση τού κειμένου, και δεν τείνει να «ανακαλύπτει» αυθαίρετες παραδοχές που δεν υπάρχουν στο κείμενο, μόνο και μόνο για να «ανακαλύπτει» ανύπαρκτες αντιφάσεις.
Κ:. Καλά, πλάκα μού κάνεις τώρα, έτσι δεν είναι; - Πού βλέπεις, χριστιανέ μου, τα αυθαίρετα συμπεράσματα;; Λέει το κείμενο ότι ο Αδάμ τρώγοντας από το Δέντρο τής γνώσης τού καλού και τού κακού απέκτησε μια ιδιότητα τού Θεού ή δεν το λέει;
Φ:. Το λέει.
Κ:. Η ιδιότητα αυτή τού να γνωρίζεις το καλό και το κακό και η ετέρα αιγυπτιακή τής Ηθικής Τάξης είναι ή δεν είναι ταυτόσημες έννοιες; Περιγράφουν ή δεν περιγράφουν το ίδιο πράγμα;
Φ:. Το περιγράφουν.
Κ:. Πολύ ωραία. Και τώρα πάμε στη 2η ιδιότητα: Λέει το κείμενο ότι ο Αδάμ αν έτρωγε και από το Δέντρο τής ζωής θα γινόταν αθάνατος ή δεν το λέει;
Φ:. Το λέει.
Κ:. Είναι η αθανασία στοιχείο Θεού ή δεν είναι;
Φ:. Είναι.
Κ:. Ε πού βλέπεις λοιπόν, ρε φίλε, τα αυθαίρετα συμπεράσματα; Έλεος δηλαδή! Το ξαναλέω λοιπόν για μία και τελευταία φορά: Στην ιστορία τού Αδάμ η βιολογική αθανασία αυτή καθαυτή ΔΕΝ ήταν πρόβλημα - αρκεί να μην συνδυαζόταν με τη γνώση τού καλού και τού κακού, την αιγυπτιακή Ηθική Τάξη.
Φ:. Ε καλά τώρα - η γνωστή καραμέλα περί αντιγραφής των αρχαίων μύθων… Ξεχνάς όμως ότι πίσω από τους διάφορους μύθους και τις παραδόσεις κρύβεται συχνά κάποια αλήθεια. Κι αν κάποια διήγηση είναι πιο κοντά στην αλήθεια, αυτή είναι τής Βίβλου. Διότι «στην Αγία Γραφή έχουμε εξαιρετική απλότητα και λαμπρότητα, ομαλή και θαυμαστή δημιουργία, η οποία αρχίζει από τα ατελέστερα και προχωρεί στα πολυπλοκότερα δημιουργήματα. Στην αρχαία Εγγύς Ανατολή ο κανόνας είναι ο εξωραϊσμός κι ο εμπλουτισμός των αρχικών απλών ιστοριών και παραδόσεων, κι όχι η ιστορικοποίηση και το πλάσιμο ψευδο-ιστορίας (απλούστευσης των πολύπλοκων αρχικών μύθων).»
Άλλωστε είναι δύσκολο να φανταστούμε -αν η εξέλιξη των παραδόσεων γινόταν αντίστροφα- τα εξής πράγματα: «πρώτον, πώς και γιατί η αρχική διήγηση ήταν πολύπλοκη και μυθική (κι όχι απλή, μεστή και λογοτεχνικά ακατέργαστη, όπως στην Γένεση) και δεύτερον, αν ήταν η αρχική διήγηση πλούσια, με εξωραϊσμούς, μυθική και πλήρης θεομαχιών, τότε πώς κατάφερε ο Μωυσής να απομακρύνει όλα τα μυθικά στοιχεία, όλες τις δεισιδαιμονίες, τον πολυθεϊσμό, τις διαμάχες μεταξύ των θεών, και να μας δώσει μια απολύτως μονοθεϊστική περιγραφή, εν μέσω τόσων πολυθεϊστικών θρησκειών τής Μ. Ανατολής;»
Εδώ βέβαια ίσως αντιτείνει κανείς ότι τα βαβυλωνιακά έπη και οι αιγυπτιακοί μύθοι είναι αρχαιότεροι τής συγγραφής τής Γένεσης. Και πράγματι η Γένεση γράφτηκε αργότερα. Όμως «άλλο πράγμα η χρονολογία καταγραφής ενός έπους, και άλλο η προφορική προΰπαρξη τού έπους αυτού. Ο σημαντικότερος παράγοντας είναι το πόσο επεξεργασμένο είναι ένα κείμενο. Όσο πιο αρχαίο είναι ένα κείμενο και μια προφορική παράδοση, τόσο πιο “άχαρο” λογοτεχνικά είναι, πιο απλό (δίχως πολλή φαντασία και τέρατα και θεομαχίες), μια ξερή καταγραφή γεγονότων. Αυτό που δείχνουν οι ομοιότητες μεταξύ βαβυλωνιακών επών και Γένεσης είναι ότι υπάρχει μια πανάρχαια κοινή παράδοση, η οποία αναφέρεται σε πραγματικά γεγονότα, κι όχι ότι η Γένεση είναι αντιγραφή των επών.»
Κ:. Σε άκουσα προσεκτικά, και οι απαντήσεις μου είναι οι εξής: Πράγματι πίσω από τους διάφορους μύθους και τις παραδόσεις κρύβεται συχνά κάποια αλήθεια. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, όμως, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι έχουμε να κάνουμε με πανάρχαιες κοσμογονικές διηγήσεις, με τις αγωνιώδεις δηλαδή προσπάθειες ανθρώπων του μακρινού παρελθόντος να κατανοήσουν και να ερμηνεύσουν τον κόσμο που τούς περιέβαλλε. Η μεγάλη αλήθεια, λοιπόν, που μπορεί ν’ ανιχνευτεί από κοινού στη Γένεση και στους προγενέστερους μύθους άλλων αρχαίων λαών δεν είναι παρά η ίδια η ύπαρξη μας σε όλες της τις εκφάνσεις.
Το ότι δηλαδή ο άνθρωπος υποκείμενος στον αδυσώπητο νόμο της φθοράς κάποια στιγμή πεθαίνει, ασφαλώς και δεν αποδεικνύει την ιστορικότητα τής πτώσης, αλλά απλούστατα εξηγεί την προέλευση τής αντίληψης αυτήςֹ πρώτα δηλαδή πέθαιναν οι άνθρωποι, και μετά «συνέβη» η πτώσηֹ πρώτα αποσυντίθεντο τα άψυχα σώματα, και μετά «ακούστηκε» το «γη ει και εις γην απελεύση»ֹ πρώτα κοιλοπονούσαν οι γυναίκες, και μετά καταδικάστηκαν να γεννούν «εν λύπαις»!Όσον αφορά τώρα στην παλαιότητα των διηγήσεων, ας μην ξεχνάμε το εξής αδιαμφισβήτητο γεγονός: Οι Εβραίοι έζησαν τόσο στην Αίγυπτο όσο και στη Βαβυλώνα. Θέλοντας και μη, λοιπόν, ήρθαν σε επαφή με τους μύθους, τις δοξασίες και τις παραδόσεις των λαών αυτών οι οποίες μάλιστα είχαν ήδη καταγραφεί δεκάδες αιώνες πριν! Ο ισχυρισμός λοιπόν ότι η βιβλική εκδοχή, αν και χωρίς αρχαιότερες γραπτές μαρτυρίες, στην πραγματικότητα είναι η αρχική πηγή από την οποία επηρεάστηκαν οι άλλοι, ισοδυναμεί με την ανακήρυξη τής Ελληνικής ως της παλαιότερης Ινδοευρωπαϊκής γλώσσας εις βάρος τής κατά δύο αιώνες αρχαιότερης Χεττιτικής με το αιτιολογικό ότι ο Δίσκος της Φαιστού και η Γραμμική Α, όπως προτείνει και ο γλωσσολόγος Γ. Πολύμερος, όντως μιλούν Ελληνικά! (5)
Αναφορικά δε με την τρίτη ένσταση ότι η λογοτεχνικά ακατέργαστη βιβλική διήγηση πρέπει να προηγήθηκε των πολυπλοκότερων, εξωραϊσμένων μεσοποταμιακών μύθων, αντιλέγω ότι ο πολυθεϊσμός προηγήθηκε τού μονοθεϊσμού. Εκτός αυτού η γενικότερη δομή ενός λογοτεχνικού έργου ασφαλώς και δεν έχει να κάνει μόνο με την εποχή κατά την οποία αυτό παράχθηκε, αλλά και με την ικανότητα τού συγγραφέα! Πως είναι δυνατόν να παραβλέπεται η παράμετρος αυτή;
Όσο για το πως μια πολυθεϊστική διήγηση μετατράπηκε σε μονοθεϊστική, απλούστατα οι διάφορες θεότητες είτε παραλείφθηκαν, είτε μετατράπηκαν σε ανθρώπους με σάρκα και οστά, ή ακόμα και σε φυσικά φαινόμενα! Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι αυτό που ανέφερα προηγουμένως με τη μετατροπή των αιγυπτιακών θεοτήτων Σου (Ζωή) και Τεφνέτ (Ηθική Τάξη) στα αντίστοιχα δέντρα τού Παραδείσου. Ή το άλλο με τη μετατροπή των τεσσάρων ζευγών θεοτήτων τής θηβαïκής και της ερμουπολίτικης κοσμογονίας στα αντίστοιχα στοιχεία που συμβόλιζαν (αρχέγονος ωκεανός, σκοτάδι, άπειρο και άνεμος), όπως αυτά εμφανίζονται και στη Γένεση.
Φ:. Ιστορίες γι' αγρίους...
Κ:. Ο.Κ.
Π Α Ρ Α Π Ο Μ Π Ε Σ
[1] .Ενότητα «Οι … προαδαμιαίοι»
[2]. Ομ.
[3]. ΑΓΙΑ ΓΡΑΦΗ ΒΙΒΛΟΣ, εκδ. Κ. Κουμουνδουρέα, (ερμηνευτική απόδοση:Ι. Θ. Κολιτσάρα), τόμος 1, σελ. 17
[4]. Gary Greenberg, 101 ΜΥΘΟΙ ΤΗΣ ΒΙΒΛΟΥ, σ. 121-124, εκδ. ΕΝΑΛΙΟΣ
[5]. Γ. ΠΟΛΥΜΕΡΟΣ, Ο Δίσκος της Φαιστού λύνει τη σιωπή του, εκδ. ΝΕΑ ΘΕΣΙΣ
Φ:. Κατ’ αρχάς, αναγνωρίζουμε το αυτονόητο: ότι δηλαδή άνθρωποι υπήρχαν και πριν από τον Αδάμ. Εδώ οι Δημιουργιστές κάνουν λάθος με το να κλείνουν τα μάτια μπροστά σ’ αυτό το αδιαμφισβήτητο, επιστημονικά απολύτως τεκμηριωμένο γεγονός. Αυτό λοιπόν που υποστηρίζουμε εμείς, είναι ότι ο Αδάμ ήταν ο πρώτος έμφρων άνθρωπος που εκτός από το «κατ' εικόνα» διέθετε και το «καθ' ομοίωσιν». Γνωρίζεις τη διαφορά, έτσι δεν είναι;
Κ:. Τη γνωρίζω: Το «κατ' εικόνα» εκφράζει τη δυνατότητα τού ανθρώπου ως ελεύθερου και νοήμονος πλάσματος να θεωθεί κατά χάριν, ενώ το «καθ' ομοίωσιν» είναι η πορεία επίτευξης αυτής της ομοίωσης, που επιτυγχάνεται μόνο με τη συνέργεια τού ανθρώπου και τού Αγίου Πνεύματος. Για το θέμα αυτό, ωστόσο, έχω εκφράσει τη γνώμη μου (1): το θεωρώ εξαιρετικά αμφισβητούμενο! Χάριν συζήτησης όμως το καταγράφω και σ’ ακούω παρακάτω.
Φ:. Ο Αδάμ λοιπόν ήταν ο πρώτος Χόμο Σάπιενς που αξιώθηκε να λάβει το «εμφύσημα» τού Θεού και ως εκ τούτου τον θεωρούμε πνευματικό -εν μέρει και βιολογικό- πατέρα όλης τής ανθρωπότητας.
Κ:. Ισχυρίζεστε δηλαδή ότι μέσα από τη μαραθώνια πορεία των ανθρωπιδών προς τον έμφρoνα άνθρωπο και το «κατ’ εικόνα», ο Αδάμ ήταν ο πρώτος που πληρούσε τις προϋποθέσεις και για το «καθ' ομοίωσιν»;
Φ:. Ακριβώς.
Κ:. Και βάσει ποιου ηθικού -ή ακόμα και γενετικού- κώδικα πληρούσε τις προϋποθέσεις; Ήταν αγνός; Ευσεβής; Δίκαιος; Τί ήτανε τέλος πάντων;
Φ:. Ήταν ο άνθρωπος εκείνος που σε όλες τις χιλιετίες ως τότε, άξιζε τη φιλία και την επιδοκιμασία τού Θεού για την αγνότητά του και για τη ζωή του. Αν είχε γεννηθεί ένας τέτοιος άνθρωπος νωρίτερα, αυτόν θα επέλεγε ο Θεός για να τον καταστήσει «Υποστατική αρχή» τής ανθρωπότητας.
Κ:. Μα, αν όντως ισχύει αυτό και ο Αδάμ ανέπτυξε από μόνος του τις ηθικές αρετές για τις οποίες κάνεις λόγο, τότε δεν έχουμε εδώ και μιαν αδιάσειστη απόδειξη ότι οι παραπάνω ιδιότητες δεν είναι μονοπώλιο των πιστών; Εκτός αυτού, πώς ακριβώς ανέπτυξε τις αρετές αυτές; Έτσι απλά κι αυθόρμητα κατά το πρότυπο τού περιβόητου… 100ου πιθήκου; Χωρίς κάποια διαπαιδαγώγηση; Χωρίς κάποια πρότυπα συμπεριφοράς; Δίχως κάποιον ευρύτερα διαδεδομένο ηθικό κώδικα που περνούσε από τη μια γενιά στην άλλη; Έτσι απλά;
Φ:. Είτε έτσι απλά, είτε χάριν ενός προγενέστερου ευλογημένου λαού, είτε μιας καλής οικογένειας ή κάποιας κατάστασης που αδυνατούμε να γνωρίζουμε. Το ότι κάτι δεν το γνωρίζουμε, δεν σημαίνει αντίφαση!
Κ:. Προφανώς όχι. Σύμφωνα με την Αρχαιοπληξία, όμως, ο Αδάμ «με τη δημιουργία του είχε δεχθεί μέσα του αυτομάτως τον έμφυτο νόμο»! Όμως αν όντως έτσι είχαν τα πράγματα, τότε σιγά τα λάχανα που λέει κι ο λαός! Ο Θεός θα μπορούσε να είχε κάνει το ίδιο και με οποιονδήποτε άλλο έμφρονα άνθρωπο, είτε προγενέστερο, είτε σύγχρονο ή ακόμα και μεταγενέστερο τού Αδάμ! Οπότε η υποτιθέμενη (ηθική και πνευματική) υπεροχή του έναντι όλων των άλλων Χόμο Σάπιενς που είχαν περπατήσει ποτέ πάνω στη γη, αυτομάτως καθίσταται άνευ αντικειμένου!
Φ:. Αυτό όμως που σού διαφεύγει, είναι ότι ο Αδάμ είχε κάποια χαρίσματα σε μεγαλύτερο βαθμό από άλλους. Γι’ αυτό και επιλέχθηκε. Το ότι τα είχαν και οι προγενέστεροι Χόμο Σάπιενς, δεν είναι αντίφαση λοιπόν. Η διαφορά είναι στην ΠΟΙΟΤΗΤΑ.
Κ:. Κατ’ αρχάς, για να μη χάνουμε και το μέτρο κιόλας, τα κείμενα πουθενά δεν κάνουν λόγο -ούτε καν νύξη- για ύπαρξη προαδαμιαίων, πόσο μάλλον για κάποια υποτιθέμενα «χαρίσματά» τους! Αν θέλουμε μάλιστα να είμαστε απόλυτα ακριβείς, ούτε καν για τον ίδιο τον Αδάμ δεν μπορούμε να μιλήσουμε με ασφάλεια! Οτιδήποτε λοιπόν λέγεται προς αυτήν την κατεύθυνση, εμπίπτει ξεκάθαρα στη σφαίρα των εικασιών και των ευσεβών πόθων.
Άλλωστε το να λέμε ότι κάποια απειροελάχιστη στιγμή μέσα στην άβυσσο του χρόνου επιλέχθηκε ένας άνθρωπος ως ο ευσεβέστερος όλων των άλλων, στην πραγματικότητα δεν έχει καμία διαφορά από το να ψάχνουμε να επιλέξουμε τον «πιο όμορφο», τον «πιο έξυπνο» ή τον «πιο δυνατό» του κόσμου! Απλά δεν υπάρχει!! Ακόμα και για έναν προγιγνώσκοντα θεό, η όλη ιδέα ακούγεται ελάχιστα πειστική, για να μην πω εξωφρενική!
Φ:. Εγώ πάλι δεν την βρίσκω καθόλου εξωφρενική - αντιθέτως τη θεωρώ απόλυτα πειστική! Όσο γι’ αυτό που είπες, ότι δήθεν τα κείμενα πουθενά ΔΕΝ κάνουν λόγο -ούτε καν νύξη- περί προαδαμιαίων, κάνεις μεγάλο λάθος: Οι άνθρωποι τού Γένεσις, Α΄ 27 που δημιουργήθηκαν την 6η ημέρα, τι ήταν;;
Κ:. Κοίτα, για το ζήτημα αυτό τα ξανάπαμε (2), μην επαναλαμβάνουμε συνεχώς τα ίδια και τα ίδια, γιατί καταντά κουραστικό. Όλα τα στοιχεία που σού παρέθεσα την προηγούμενη φορά, αποδεικνύουν ξεκάθαρα ότι το θέμα αυτό με τούς προαδαμιαίους είναι παντελώς ΑΝΥΠΑΡΚΤΟ!
Ακόμα όμως κι αν τα δύο ζευγάρια «πρωτόπλαστων» όντως δεν ταυτίζονται και το ένα είναι προγενέστερο του άλλου, στην πραγματικότητα όπως ΞΕΚΑΘΑΡΑ προκύπτει από τη σύγκριση των δύο πρώτων κεφαλαίων τής Γένεσης, αυτοί πού προηγήθηκαν σίγουρα δεν μπορεί να ήταν οι ανώνυμοι πρωτόπλαστοι τού Γένεσις, Α΄. Προαδαμιαίοι δηλαδή, γιόκ! Μεταδαμιαίοι, μπορεί!
Πέραν τούτου, εάν όπως διατείνεστε, η βιβλική περιγραφή της δημιουργίας του Αδάμ επ’ ουδενί αντιφάσκει προς την αποδεδειγμένη προΰπαρξη άλλων εμφρόνων ανθρώπων, τότε γιατί η εμφάνισή του αποσυνδέεται εντελώς από τούς επίγειους προγόνους του και ανάγεται -συμβολικά ή μη- στο χώμα;
Φ:. Επειδή αυτό που μας ενδιαφέρει για τη σωτηρία μας, είναι από εκεί και μετά. Και ο Αδάμ ως υποστατική αρχή τής ανθρωπότητας, είναι ο ουσιαστικός πνευματικός μας γενάρχης. Αποσυνδέεται λοιπόν απ’ τους προγόνους του:
1ον .. Για να τονιστεί ότι αυτός (και όχι άλλος) είναι η υποστατική μας αρχή.
2ον .. Γιατί από τότε και μετά μας ενδιαφέρει το θέμα.
3ον .. Επειδή, όπως και ο Μελχισεδέκ ήταν προφητικός τύπος τού Χριστού,
......... έτσι και ο πρώτος Αδάμ είναι προφητικός τύπος τού Δευτέρου Αδάμ,
..........τού Ιησού Χριστού.
Κ: .Α ώστε, παραδέχεσαι λοιπόν ότι όντως ΔΕΝ υπάρχει καμία σύνδεση τού Αδάμ με προγενέστερους ανθρώπους! Και οι προαδαμιαίοι για τους οποίους προσπαθούσες να με πείσεις, τι απέγιναν; Τόσο γρήγορα τούς ξέχασες; Το πράγμα είναι ξεκάθαρο: Σε αντίθεση με όσα υποστηρίζετε, ο Αδάμ στη Βίβλο ΔΕΝ περιγράφεται ως ο πρώτος Χόμο Σάπιενς Σάπιενς με το «εμφύσημα τού Θεού» πριν από τον οποίο είχαν προηγηθεί άπειρες στρατιές εμφρόνων ανθρώπων και ανθρωπιδών, αλλά απλά ως ο πρώτος άνθρωπος - με την κοινή και όχι την αφηρημένη, μεταφυσική έννοια του όρου! Είπαμε ν’ ανοίξουμε λίγο περισσότερο το μυαλό μας για να καταλάβουμε πέντ’-έξι πράματα, αλλά όχι και να το στραμπουλήξουμε κιόλας! Αυτό προφανώς δεν είναι δυνατόν να γίνει!
Φ:. Ελπίζω οι απαντήσεις που σού έδωσα, και ειδικότερα το σημείο 3 με τον Μελχισεδέκ, να σε πείσουν ότι η Χριστιανική πίστη, είναι κάτι πολύ βαθύτερο από αυτό που νομίζεις. Και ότι υπάρχει κρυφός λόγος για το κάθε τι που θεωρείς «παράξενο», το οποίο μόνο πιστοί μπορούν να εντοπίσουν.
Κ:. … ;;!
Φ:. Έτσι είναι, φίλε μου. Ο Αδάμ ήταν ξεχωριστός και γι’ αυτό τού δόθηκε η ευκαιρία. Άλλο αν αυτός δεν την εκμεταλλεύτηκε. Εάν είχε τηρήσει τις εντολές τού Θεού, θα είχε σημάνει την αρχή τής αθανασίας για όλη την ανθρωπότητα. «Αν ένας άνθρωπος νικούσε τον θάνατο διά τής υπακοής και τής Θέωσης στις Παραδείσιες συνθήκες που το παραχώρησε η Χάρη τού Θεού, […] στο πρόσωπό του θα νικούσε την θάνατο όλη η ανθρωπότητα. Δυστυχώς ο Αδάμ απέτυχε. Και στο πρόσωπό του αποτύχαμε όλοι να νικήσουμε τον θάνατο.»
Κ:. Ξέρεις ποιο είναι το πρόβλημα; Ότι ο όλος συλλογισμός «αν…, τότε…» δεδομένης της εκ των προτέρων γνώσης τού Θεού, στερείται περιεχομένου. Διότι ούτε ο Αδάμ επρόκειτο να υπακούσει, ούτε ο θάνατος να νικηθεί! Και αυτό το ήξερε ο Θεός εξαρχής. Ο αρχικός του στόχος, λοιπόν, δεν είναι δυνατόν να ήταν η οριστικοποίηση και επέκταση της αφθαρσίας σε όλη τη κτίση. Αυτό, είπαμε, ΔΕΝ επρόκειτο να συμβεί.
Φ:. Ναι, αλλά έπρεπε να το δουν και οι ίδιοι! Για να καταλάβουν και να μάθουν από τα λάθη τους. Να δουν τι είχαν και τι έχασαν, αλλά και με ποιον τρόπο θα μπορούσαν να το επαναδιεκδικήσουν.
Κ:. Καμία αντίρρηση! Αυτό να το δεχθώ. Έχει βάση. Όχι όμως το άλλο ότι και καλά ο Θεός ήθελε, αλλά ο Αδάμ δεν μπορούσε! Διότι είπαμε: Από τη στιγμή που στον Θεό ήταν εξαρχής γνωστό το τελικό αποτέλεσμα, δεν υπάρχει κανένα «αν»! Το μόνο λογικό κίνητρο που μπορεί να υποτεθεί και να συζητηθεί εδώ είναι η παίδευση τού Αδάμ. Τίποτε άλλο! Μία προγιγνώσκουσα οντότητα, ένας παντογνώστης Θεός δεν θέτει στόχους που εκ των προτέρων γνωρίζει ότι δεν πρόκειται να πραγματοποιηθούν! Αν το κάνει, τότε μόνο για να διαπαιδαγωγήσει. Συνεπώς απορρίπτω διαρρήδην τη θεωρία ότι ο Θεός ήθελε, αλλά ο Αδάμ δεν μπορούσε. Αυτό αντιφάσκει κραυγαλέα προς το δόγμα τής παντογνωσίας αλλά και προς κάθε έννοια τής λογικής!
Φ:. Κάνεις κύκλους γύρω από ήδη απαντημένα θέματα. Κι επειδή δεν βρίσκεις κενό, τριγυρίζεις γύρω-γύρω μήπως και βρεις, αλλά κενό δεν υπάρχει. Διότι είπαμε: Ο στόχος υπήρχε. Ο Αδάμ δεν τον πέτυχε. Τον πέτυχε όμως ο Χριστός. Ο Θεός έθεσε τον στόχο και έδωσε στον Αδάμ τη δυνατότητα να τον πετύχει, (αν και Αυτός γνώριζε ότι ο Αδάμ θα αποτύχει). Γνώριζε όμως επίσης ότι αυτό θα εκπαίδευε τον Αδάμ για τη δική του προσωπική σωτηρία. Και παράλληλα γνώριζε, ότι τον στόχο που είχε θέσει εξ αρχής, κάποιος από τούς απογόνους τού Αδάμ τελικά θα τον επιτύγχανε.
Το ξαναλέω λοιπόν, μπας και το καταλάβεις: Ο Θεός ήθελε, (αν και γνώριζε εξαρχής ότι δεν θα γίνει), αλλά ο Αδάμ δεν μπόρεσε (αν και μπόρεσε ένας απόγονός του). Πού είναι η αντίφαση; Συγγνώμη, αλλά εγώ δεν βλέπω καμία!
Κ:. Μα πώς είναι δυνατόν να μη βλέπεις καμία αντίφαση; Αφού αν ισχύουν αυτά που λέτε, τότε θα πρέπει και να δεχθούμε ότι το αρχικό σχέδιο τού Θεού στην πραγματικότητα… απέτυχε!!
Φ:. Και βέβαια ΔΕΝ απέτυχε!
Κ:. Κι όμως: Απέτυχε!
Φ:. Πέτυχε! Μέσω τού Χριστού!
Κ:. Σταμάτα πια, σε παρακαλώ, να μού επικαλείσαι τη θυσία τού Χριστού και την αφθαρτοποίηση της κτίσης κατά τη 2α Παρουσία! Αυτό ήταν το δεύτερο (εναλλακτικό) σχέδιο το οποίο ενεργοποιήθηκε ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΑΠΟΤΥΧΙΑ τού 1ου!! Δεν το λέω εγώ, εσείς οι ίδιοι το λέτε:
Τότε η θυσία τού Χριστού δεν έχει τον ρόλο αντιστάθμισης μιας ολόκληρης κτίσης που έγινε φθαρτή με την αμαρτία τού Αδάμ, αλλά αποτελεί τον εναλλακτικό τρόπο, με τον οποίο ο Θεός ξαναεισήγαγε στην κτίση τον σπόρο τής αφθαρσίας, ο οποίος θα οδηγήσει σε γενική αφθαρσία στη 2η Παρουσία Του.Μόνοι σας τα γράψατε αυτά, δεν σας τα υπέβαλα εγώ! Ποιος κάνει, λοιπόν, εδώ κύκλους γύρω από ήδη απαντημένα θέματα; Και ποια υποτίθεται ότι είναι τα «απαντημένα θέματα»; Μήπως εκείνα όπου η μία λέξη αντιφάσκει προς την άλλη; «Ο Αδάμ δεν πέτυχε τον στόχο. Τον πέτυχε όμως ο Χριστός», είπες προηγουμένως. Η 1η πρόταση αναφέρεται στο αρχικό σχέδιο και δηλώνει ρητά ότι αυτό ΔΕΝ στέφθηκε από επιτυχία. Ο λόγος δεν μας ενδιαφέρει καθόλου, γιατί όποιος κι αν ήταν, ο Θεός τον γνώριζε εκ των προτέρων. Η 2η πρόταση αναφέρεται στο εναλλακτικό σχέδιο. Αυτό πέτυχε. Συμπέρασμα: αν ο Θεός όντως ήθελε να πραγματοποιηθεί η αφθαρτοποίηση της κτίσης μέσω της υπακοής του Αδάμ
Έτσι ο Αδάμ εισήγαγε και πάλι τον θάνατο στην ανθρωπότητα και τη φθορά στην κτίση, ως αναπόφευκτο κακό, ως την έλευση τού Ιησού Χριστού, τού “δεύτερου Αδάμ”, μετά από 5.500 χρόνια. Εκείνος πέτυχε όσα δεν πέτυχε ο Αδάμ, και έδωσε στον άνθρωπο τη δυνατότητα νίκης επί της φθοράς και τού θανάτου, που θα πραγματωθεί πλήρως στη 2η Παρουσία Του.
και πάντως ΠΡΙΝ από την Ενανθρώπιση, δεν θα τον είχε ποτέ επιλέξει εφόσον γνώριζε ότι το εγχείρημα αυτό δεν επρόκειτο να έχει αίσιο τέλος! Είναι αδιανόητο να πιστεύεις το αντίθετο χωρίς να αντιλαμβάνεσαι την αντίφαση! Μόνο αν ήθελε να τον εκπαιδεύσει, δεν υπάρχει αντίφαση προς την παντογνωσία! Εάν όμως ο αρχικός στόχος τού Θεού ήταν όντως αυτός που λέτε, η αφθαρτοποίηση δηλαδή της κτίσης μέσω της υπακοής ενός ανθρώπου που επιλέχθηκε ειδικά για τον σκοπό αυτό, τότε ο άνθρωπος αυτός νομοτελειακά θα έπρεπε και να ΠΕΤΥΧΕΙ!!
Φ:. Να πετύχει;;!! Και η ελευθερία βούλησης; Ήθελες δηλαδή ο Θεός να είχε φτιάξει ένα ρομπότ;!
Κ:. Ποιος μίλησε για ρομπότ; Δηλαδή δεν θα μπορούσε ο Αδάμ, ορμώμενος από την ελεύθερη και ανεπηρέαστη -το τονίζω!- βούλησή του, να είχε ΠΕΤΥΧΕΙ;; Η ερώτηση αυτή έχει μεγάλη σημασία, διότι οι περισσότεροι άνθρωποι από κεκτημένη ταχύτητα (που οφείλεται βέβαια στη μακραίωνη θεολογική πλύση εγκεφάλου) συμπεραίνουν εντελώς λανθασμένα και αυθαίρετα πως ελεύθερη βούληση = ανυπακοή! Έτσι λοιπόν, για να επανέλθουμε στο θέμα μας, αφού επιλέχθηκε κάποιος που εν γνώσει τού Θεού ΔΕΝ θα πετύχαινε, είναι σαφές ότι σε κάτι άλλο πρέπει να απέβλεπε το σχέδιο. Οι θεολόγοι συμφωνούν ότι η πτώση είχε αφενός μεν παιδευτικό χαρακτήρα, αφετέρου «συγκαταλεγόταν ανάμεσα στα αιώνια σχέδια τού Θεού», μιας και θα ακολουθούσε η «θαυμαστή δια τού Χριστού σωτηρία και άνοδος του». Ο Κολιτσάρας το έγραψε αυτό (3) και η Ιερά Σύνοδος τής Εκκλησίας της Ελλάδος το ενέκρινε. - Πολύ ωραία λοιπόν. Ας κρατήσουμε λοιπόν αυτά, κι ας αφήσουμε τα άλλα, κι ούτε γάτα ούτε ζημιά!
Φ:. Δηλαδή;
Κ:. Δηλαδή εάν η πτώση όντως ήταν μέρος τού Αιωνίου Σχεδίου τού Θεού ώστε να ακολουθήσει η Ενανθρώπιση με απώτερο σκοπό τη σωτηρία και θέωση του, τότε η κοινή λογική λέει πως αποκλείεται την ίδια στιγμή το σχέδιο να προέβλεπε και κάτι (υπακοή) που θα… ακύρωνε την… αιτία για την οποία αυτό καταστρώθηκε (ανυπακοή)!! Δηλαδή, πόσο δύσκολο είναι πια να το αντιληφθεί κανείς αυτό;
Φ:. Η αποτυχία τού Αδάμ ΔΕΝ ήταν η αιτία τής ενσάρκωσης τού Χριστού. Η Ενανθρώπιση θα γινόταν ούτως ή άλλως. Διότι… -
Κ:. Συγγνώμη που σε διακόπτω, αλλά δεν νομίζω ότι χρειάζεται να συνεχίσεις! Βλέπεις, ήδη πρόλαβες να αναιρέσεις ολοκληρωτικά την εγκεκριμένη ερμηνεία τού Κολιτσάρα ότι η Ενανθρώπιση ήταν άρρηκτα συνδεδεμένη με τη πτώση! Τι παραπάνω ν’ ακούσω δηλαδή; Βρείτε τα πρώτα μεταξύ σας, καταλήξτε τι ακριβώς θα λέτε, και μετά συζητάμε! Και μη μού πεις τώρα ότι εδώ έχουμε να κάνουμε με θέμα για το οποίο η Εκκλησία ακόμα δεν έχει δογματίσει γιατί θα είναι η εύκολη λύση.
Φ:. Εσύ το βλέπεις έτσι. - Υπάρχει κάτι άλλο που θέλεις να ρωτήσεις;
Κ:. Ναι: Πώς είναι δυνατόν να δεχθούμε ως αληθινή (ή έστω και αληθοφανή) τη θεωρία ότι η πτώση των Πρωτόπλαστων ήταν η αιτία που η συνέχιση (και επέκταση) τής κατάστασης αφθαρσίας σ' όλη τη κτίση κατέστη αδύνατη; Μα αν δεν είχε συμβεί αυτό, είτε η ζωή στη γη θα είχε προ πολλού εξαλειφθεί από την πληθυσμική έκρηξη (ανθρώπων και ζώων), είτε από κάποιο σημείο και μετά δεν θα είχαν υπάρξει πλέον άλλες γεννήσεις! Δεν θα είχαν ποτέ γεννηθεί όλοι οι σπουδαίοι (και μη) άνθρωποι του παρελθόντοςֹ δεν θα είχαν υπάρξει -ούτε θα υπήρχαν- μητέρες, πατέρες, παιδιά, αδέρφια κι η συμμετοχή στον θαυμαστό αυτό κόσμο θα είχε παραμείνει το αποκλειστικό προνόμιο μιας κάστας αθανάτων. Η εκδοχή αυτή φυσικά απορρίπτεται ασυζητητί λόγω τού «αυξάνεσθε και πληθύνεσθε» στο Γένεσις, Α΄ 28. Έτσι λοιπόν, είναι σαφές ότι ο θάνατος και η φθορά ήταν, είναι και θα είναι αναπόσπαστο στοιχείο της ίδιας τής ζωής. Είτε εξαρχής ευφυώς σχεδιασμένος και προγραμματισμένος, είτε εκ των υστέρων επιβληθείς, μα είτε ακόμα και απλώς εναρμονισμένος με μιαν άγνωστης προέλευσης φυσική νομοτέλεια, ο θάνατος έπρεπε να υπάρχει! Απλά δε γινόταν αλλιώς!
Φ:. Λές ο Θεός να μην ξέρει ΣΕ ΚΑΘΕ ΦΑΣΗ ΤΗΣ ΥΠΑΡΞΗΣ, να φέρει σε ύπαρξη αυτούς που θέλει να καλέσει σε ύπαρξη;
Κ:. Το ερώτημα σου αυτό δείχνει να παραβλέπει τους φυσικούς μηχανισμούς τής αναπαραγωγής και εξέλιξης των ανθρώπων και συν τοις άλλοις έρχεται και σε σύγκρουση με το εδάφιο που προανέφερα στο οποίο οι άνθρωποι τής 6ης ημέρας προτρέπονται να γεμίσουν τη γή!
Φ:. Μπορεί να φαίνεται έτσι, αλλά ακριβολογώ. Τα πάντα στον κόσμο, είναι «πακέτα υποατομικής πληροφορίας» τα οποία εμφανίζονται κι εξαφανίζονται με βάση τον νόμο των πιθανοτήτων, στον «αφρό κβαντικού κενού» που είναι ο χωροχρόνος. Και όλα αυτά, δεν είναι παρά αποτελέσματα των «λόγων των όντων», που είναι οι αιτίες ύπαρξής τους, βάσει τής Θείας Βούλησης. Κι ο μόνος που μπορεί να γνωρίζει όλους τους λόγους των όντων, είναι ο Θεός. Γιατί είναι προϊόντα τής βούλησής Του, και όχι απλώς τυχαίες διαδικασίες, όπως φαίνονται σ’ εμάς. Μπορεί λοιπόν ο Θεός, να δημιουργεί και να διαμορφώνει τα πάντα κατά τη βούλησή Του, με τρόπο που σ’ εμάς φαίνεται τυχαίος. Κι όμως, πίσω υπάρχουν οι λόγοι των όντων…
Κ:. Εεέ…;;??!!
Φ:. Δεν το ’πιασες, ε;
Κ:. Πώς, πώς, και βέβαια το ’πιασα! Απλώς έκανα κάποιες σκέψεις δικές μου... - Μια ερώτηση μόνο: αυτό που λες, με απλά λόγια είναι ότι κάθε φορά που γεννιέται ένας άνθρωπος σ’ αυτόν τον κόσμο, αυτό συμβαίνει επειδή το θέλει ο Θεός, έτσι δεν είναι;
Φ:. Ακριβώς.
Κ:. Πολύ ωραία. Συνεπώς για όλα τα δεινά που ποτέ υπέστη, υφίσταται και θα υφίσταται η ανθρωπότητα και ο πλανήτης εξαιτίας τού υπερπληθυσμού, ευθύνεται η… σοφή, προγιγνώσκουσα και επιτρέπουσα βούληση τού Θεού, ε; Για να μην πάμε τώρα και στα ζώα, στα ποντίκια λόγου χάρη, γιατί εκεί το πράγμα θα πάψει πλέον να είναι κωμικό!
Φ:. … - Γιατί στο συλλογισμό σου περιορίζεσαι στη γη; Οι άγγελοι λόγου χάρη πού είναι άφθαρτοι κι αυτοί, πού διαβιούν; Στη γη;
Κ:. Α μάλιστα. Κατάλαβα. Θες να πεις δηλαδή ότι αν δεν είχε συμβεί η πτώση, οι βιολογικά άφθαρτοι άνθρωποι και τα αθάνατα… ποντίκια, φύκια, ορτύκια ή ραδίκια από κάποιο σημείο και μετά θα μετανάστευαν σε εξωπλανητικές σφαίρες για να μην υπάρχει… συνωστισμός, ε; Κι όταν μιλούσες για τη χαμένη ευκαιρία να επεκταθεί η κατάσταση αφθαρσίας και πέραν τού Κήπου τής Εδέμ, δεν αναφερόσουν λοιπόν στη γη, ε;
Φ:. Φυσικά στη γη αναφερόμουν. Σε μια κατάσταση σαν αυτή που περιμένουμε στη Δευτέρα Παρουσία.
Κ:. …;;??!!
Φ:. Τι έπαθες; Γιατί δε μιλάς;
Κ:. Μα… μα αν όντως αναφερόσουν στη γη, τότε γιατί… γιατί μου προσήψες προηγουμένως ότι... ότι στο συλλογισμό μου περιορίζομαι στη γη;;!! Αν λοιπόν όντως μιλάμε για σωματική αθανασία επί γης, τότε είπαμε: ή θα καθόμασταν ο ένας πάνω στον άλλο με ό,τι αυτό θα συνεπάγετο ή από ένα σημείο και μετά δεν θα είχαν πλέον υπάρξει «άλλοι».
Φ:. Αφού μόνος σου προτείνεις λύσεις, δεν είναι σύγκρουση. Συ είπας.
Κ:. …;;??!!
Φ:. Τι έγινε πάλι;
Κ:. Τι έγινε;;; Δηλαδή τώρα, στα σοβαρά θα θεωρούσες «λύσεις» τον ακραίο, απόλυτο υπερπληθυσμό του πλανήτη ή την κατάργηση των γεννήσεων, τής ίδιας δηλαδή τής ζωής;;!!
Φ:. …
Κ:. Τα πράγματα είναι ξεκάθαρα: Και πριν από την υποτιθέμενη πτώση, αλλά και μετά, και εις τον αιώνα τον άπαντα, ο θάνατος ήταν, είναι και θα είναι πάντα εκεί! Δεν υπήρχε ποτέ καμία περίπτωση να άλλαζε κάτι - ό,τι κι αν έκανε ή δεν έκανε ο φανταστικός εκείνος άνθρωπος με το όνομα Αδάμ!
Φ:. Κάνεις λάθος! Αν είχε υπακούσει ο Αδάμ, η δυνητική αθανασία πού τού είχε δοθεί όχι μόνο θα είχε γίνει οριστική, αλλά θα είχε επεκταθεί και σε όλη τη κτίση.
Κ:. Άντε πάλι!! Φτου κι απ’ την αρχή! - Κάτσε, να σ’ το πω αλλιώς: Δε μού λες, όταν ο Αδάμ έφαγε από το δέντρο της γνώσης του καλού και του κακού και έγινε ως «εις εκ [σφων], τού γινώσκειν καλόν και πονηρόν», τι συνέβη;
Φ:. Τι συνέβη;; - Ο Θεός επενέβη αμέσως και τον έθεσε εκτός Παραδείσου.
Κ: .Και γιατί το έκανε αυτό; Τι λέει η Βίβλος;
Φ:. Δε μου λες, τώρα τον Σωκράτη μού παριστάνεις; - Λοιπόν, για να τελειώνουμε, ο Θεός απομάκρυνε τον Αδάμ προληπτικά μην τυχόν κι έτρωγε και από το Δέντρο της Ζωής και γινόταν κι εκείνος αθάνατος. Διότι αν συνέβαινε αυτό, τότε μαζί με τη βιολογική αφθαρσία θα παγιωνόταν και θα διαιωνιζόταν και η αμαρτία. Ο Αδάμ όμως έπρεπε να βιώσει τη σκληρή ζωή και την εργασία για να μπορέσει να συναισθανθεί τη μηδαμινότητά του και να καταπολεμήσει όσο γινόταν τα πάθη που άρχισαν να φυτρώνουν μέσα του σαν αγκάθια.
Κ:. Ναι, αλλά ο Θεός ποτέ δεν είχε απαγορεύσει τη βρώση απ’ το συγκεκριμένo δέντρο! Έτσι λοιπόν ακόμα και μια μικρή δαγκωματιά απ’ τον (συμβολικό ή μη) καρπό του θα ήτανε αρκετή για να τού χαρίσει οριστική και μη αναστρέψιμη ΒΙΟΛΟΓΙΚΗ αθανασία!
Φ:. Δεν σε κατάλαβα. Αν έτρωγε, δεν θα ήταν πλέον δυνητική η αθανασία. Πού βλέπεις το πρόβλημα;
Κ:. Που βλέπω το πρόβλημα;; Μα… μα είναι ξεκάθαρο: Τι θα είχε συμβεί αν ο Αδάμ είχε φάει από το δέντρο νωρίτερα - πριν από την πτώση;; Όπως κι εσύ ο ίδιος συμφώνησες, η αθανασία δεν θα ήταν πλέον δυνητική! Ο Αδάμ θα είχε αποκτήσει οριστική, μη αναστρέψιμη βιολογική αθανασία χωρίς τον παραμικρό πνευματικό κόπο! Το γεγονός αυτό και μόνο απογυμνώνει τη θεωρία περί δυνητικής αφθαρσίας από κάθε περιεχόμενο!
Φ:. Και δηλαδή ποια είναι η δικιά σου θεωρία για όλα αυτά;
Κ:. Η θεωρία δεν είναι δικιά μου, αλλά την αναφέρει ο Γκάρυ Γκρήνμπεργκ στο βιβλίο του 101 ΜΥΘΟΙ ΤΗΣ ΒΙΒΛΟΥ. (4)
Φ: .Γκρήνμπεργκ;
Κ:. Ναι - πρόεδρος τής Βιβλικής Αρχαιολογικής Εταιρίας τής Νέας Υόρκης, μέλος τού Αμερικανικού Ερευνητικού Κέντρου τής Αιγύπτου, τού Αρχαιολογικού Ινστιτούτου τής Αμερικής, τής Εταιρίας Βιβλικής Λογοτεχνίας καθώς και τής Ερευνητικής Εταιρίας τής Αιγύπτου.
Φ:. Μάλιστα… - Και τι λέει λοιπόν αυτός;
Κ:. Ότι αυτό που στην πραγματικότητα αποτράπηκε δεν ήταν η βιολογική αθανασία τού Αδάμ, αλλά η επαπειλούμενη ανέλιξή του σε Θεό! Η ιδέα αυτή για τη μονοθεϊστική θρησκεία των Εβραίων ήταν αδιανόητη: Οι άνθρωποι ΔΕΝ μπορούσαν να γίνουν θεοί! Γι’ αυτό και ο συγγραφέας τού επίμαχου χωρίου «βάζει» τον Γιαχβέ να επεμβαίνει εγκαίρως πριν το κακό (απόκτηση σοφίας) γίνει μη αναστρέψιμο (απόκτηση αθανασίας). Ένα παρόμοιο, πολύ χαρακτηριστικό παράδειγμα αντανάκλασης διαδεδομένων δοξασιών σε μυθολογικά θέματα συναντάμε και στην ιστορία τού Ασκληπιού ο οποίος κεραυνοβολήθηκε από τον Δία όταν με τις εντυπωσιακές νεκραναστάσεις που πραγματοποιούσε, υπερέβη τη διαχωριστική γραμμή πού χώριζε τους θεούς από τους ανθρώπους!
Το εντυπωσιακό δε -για να επανέλθουμε στα δύο επίμαχα δέντρα τού Παραδείσου- είναι ότι ένα παρόμοιο θέμα συναντάμε και στον αρχαίο μεσοποταμιακό μύθο τού Αδάπα αλλά και στην ηλιουπολίτικη εκδοχή τής Δημιουργίας. Εκεί αναφέρεται ότι η υπέρτατη θεότητα Νουν δημιούργησε δύο βασικές αρχές: τη Ζωή και την Ηθική Τάξη. Ο Ατούμ λοιπόν (όνομα που φωνητικά όπως και το «Αδάπας», άνετα μπορεί να συνδεθεί με το «Αδάμ») παροτρύνεται να φάει την κόρη του Τεφνέτ η οποία συμβολίζει την ηθική τάξη.
Στη Γένεση βέβαια συμβαίνει το αντίθετο! Γιατί; Επειδή «οι Αιγύπτιοι πίστευαν πως αν ζούσε κανείς μια ζωή που χαρακτηριζόταν από ηθική τάξη, ο θεός Όσιρις που κυβερνούσε τον άλλο κόσμο, θα τού χάριζε αιώνια ζωή. Αυτός ήταν ο φιλοσοφικός σύνδεσμος ανάμεσα στις δύο θεμελιώδεις αρχές τής Ζωής και τής Ηθικής Τάξης και γι’ αυτό οι Αιγύπτιοι τις απεικόνιζαν σαν παιδιά τού Δημιουργού». Τα υπόλοιπα τα είπαμε. Οι Εβραίοι απέρριπταν μετά βδελυγμίας την ιδέα ότι οι άνθρωποι μπορούσαν να γίνουν σαν θεοί. Έτσι προφανέστατα αντικατέστησαν τις αιγυπτιακές θεότητες Σου (Ζωή) και Τεφνέτ (Ηθική Ταξη) με τα αντίστοιχα δέντρα και αφαίρεσαν τα στοιχεία κανιβαλισμού που υπήρχαν στην ιστορία τού Ατούμ μετατρέποντας τη βρώση τής Τεφνέτ σε βρώση ενός καρπού με αντεστραμμένο συμβολισμό: Ζωή αντί Ηθική Τάξη.
Φ:. Μα η Γένεση ΔΕΝ ΛΕΕΙ ότι ο Αδάμ θα γινόταν «θεός» αλλά απλώς «σαν ένας από εμάς, στο να γνωρίζει το καλό και το κακό».
Κ:. Και τι σημασία έχει που δεν λέει κατά λέξη ότι θα γινόταν θεός, όταν σαφέστατα αυτό εννοεί; Εφόσον κατά την ορθόδοξη ερμηνεία η τριαδική θεότητα είναι που μιλά εδώ (και όχι κάποια ξεχασμένα πολυθεϊστικά κατάλοιπα από την αιγυπτιακή κοσμογονία), και τα δύο βασικά στοιχεία για τα οποία γίνεται λόγος, εκ των πραγμάτων σ’ αυτήν θα πρέπει να αναχθούν και πουθενά αλλού! Το ένα (γνώση του καλού και του κακού) αποδίδεται ρητά σ’ αυτήν, ενώ για το δεύτερο (αθανασία) κάθε περαιτέρω σχόλιο σχετικά με το αν η έννοια αυτή μπορεί να συνδεθεί με το θείο, θα ήταν... πολυλογία!!
Φ:. Δεν σε κατάλαβα. Το εδάφιο είναι σαφές: «στο να γνωρίζει το καλό και το κακό». Πού είναι το πρόβλημα; Πώς βγάζεις το συμπέρασμα αυτό αυθαίρετα; Η ερμηνευτική ενός κειμένου, αν θέλει να είναι απροκατάληπτη, έχει το εξής χαρακτηριστικό: Αναζητάει τη συνεπέστερη κατανόηση τού κειμένου, και δεν τείνει να «ανακαλύπτει» αυθαίρετες παραδοχές που δεν υπάρχουν στο κείμενο, μόνο και μόνο για να «ανακαλύπτει» ανύπαρκτες αντιφάσεις.
Κ:. Καλά, πλάκα μού κάνεις τώρα, έτσι δεν είναι; - Πού βλέπεις, χριστιανέ μου, τα αυθαίρετα συμπεράσματα;; Λέει το κείμενο ότι ο Αδάμ τρώγοντας από το Δέντρο τής γνώσης τού καλού και τού κακού απέκτησε μια ιδιότητα τού Θεού ή δεν το λέει;
Φ:. Το λέει.
Κ:. Η ιδιότητα αυτή τού να γνωρίζεις το καλό και το κακό και η ετέρα αιγυπτιακή τής Ηθικής Τάξης είναι ή δεν είναι ταυτόσημες έννοιες; Περιγράφουν ή δεν περιγράφουν το ίδιο πράγμα;
Φ:. Το περιγράφουν.
Κ:. Πολύ ωραία. Και τώρα πάμε στη 2η ιδιότητα: Λέει το κείμενο ότι ο Αδάμ αν έτρωγε και από το Δέντρο τής ζωής θα γινόταν αθάνατος ή δεν το λέει;
Φ:. Το λέει.
Κ:. Είναι η αθανασία στοιχείο Θεού ή δεν είναι;
Φ:. Είναι.
Κ:. Ε πού βλέπεις λοιπόν, ρε φίλε, τα αυθαίρετα συμπεράσματα; Έλεος δηλαδή! Το ξαναλέω λοιπόν για μία και τελευταία φορά: Στην ιστορία τού Αδάμ η βιολογική αθανασία αυτή καθαυτή ΔΕΝ ήταν πρόβλημα - αρκεί να μην συνδυαζόταν με τη γνώση τού καλού και τού κακού, την αιγυπτιακή Ηθική Τάξη.
Φ:. Ε καλά τώρα - η γνωστή καραμέλα περί αντιγραφής των αρχαίων μύθων… Ξεχνάς όμως ότι πίσω από τους διάφορους μύθους και τις παραδόσεις κρύβεται συχνά κάποια αλήθεια. Κι αν κάποια διήγηση είναι πιο κοντά στην αλήθεια, αυτή είναι τής Βίβλου. Διότι «στην Αγία Γραφή έχουμε εξαιρετική απλότητα και λαμπρότητα, ομαλή και θαυμαστή δημιουργία, η οποία αρχίζει από τα ατελέστερα και προχωρεί στα πολυπλοκότερα δημιουργήματα. Στην αρχαία Εγγύς Ανατολή ο κανόνας είναι ο εξωραϊσμός κι ο εμπλουτισμός των αρχικών απλών ιστοριών και παραδόσεων, κι όχι η ιστορικοποίηση και το πλάσιμο ψευδο-ιστορίας (απλούστευσης των πολύπλοκων αρχικών μύθων).»
Άλλωστε είναι δύσκολο να φανταστούμε -αν η εξέλιξη των παραδόσεων γινόταν αντίστροφα- τα εξής πράγματα: «πρώτον, πώς και γιατί η αρχική διήγηση ήταν πολύπλοκη και μυθική (κι όχι απλή, μεστή και λογοτεχνικά ακατέργαστη, όπως στην Γένεση) και δεύτερον, αν ήταν η αρχική διήγηση πλούσια, με εξωραϊσμούς, μυθική και πλήρης θεομαχιών, τότε πώς κατάφερε ο Μωυσής να απομακρύνει όλα τα μυθικά στοιχεία, όλες τις δεισιδαιμονίες, τον πολυθεϊσμό, τις διαμάχες μεταξύ των θεών, και να μας δώσει μια απολύτως μονοθεϊστική περιγραφή, εν μέσω τόσων πολυθεϊστικών θρησκειών τής Μ. Ανατολής;»
Εδώ βέβαια ίσως αντιτείνει κανείς ότι τα βαβυλωνιακά έπη και οι αιγυπτιακοί μύθοι είναι αρχαιότεροι τής συγγραφής τής Γένεσης. Και πράγματι η Γένεση γράφτηκε αργότερα. Όμως «άλλο πράγμα η χρονολογία καταγραφής ενός έπους, και άλλο η προφορική προΰπαρξη τού έπους αυτού. Ο σημαντικότερος παράγοντας είναι το πόσο επεξεργασμένο είναι ένα κείμενο. Όσο πιο αρχαίο είναι ένα κείμενο και μια προφορική παράδοση, τόσο πιο “άχαρο” λογοτεχνικά είναι, πιο απλό (δίχως πολλή φαντασία και τέρατα και θεομαχίες), μια ξερή καταγραφή γεγονότων. Αυτό που δείχνουν οι ομοιότητες μεταξύ βαβυλωνιακών επών και Γένεσης είναι ότι υπάρχει μια πανάρχαια κοινή παράδοση, η οποία αναφέρεται σε πραγματικά γεγονότα, κι όχι ότι η Γένεση είναι αντιγραφή των επών.»
Κ:. Σε άκουσα προσεκτικά, και οι απαντήσεις μου είναι οι εξής: Πράγματι πίσω από τους διάφορους μύθους και τις παραδόσεις κρύβεται συχνά κάποια αλήθεια. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, όμως, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι έχουμε να κάνουμε με πανάρχαιες κοσμογονικές διηγήσεις, με τις αγωνιώδεις δηλαδή προσπάθειες ανθρώπων του μακρινού παρελθόντος να κατανοήσουν και να ερμηνεύσουν τον κόσμο που τούς περιέβαλλε. Η μεγάλη αλήθεια, λοιπόν, που μπορεί ν’ ανιχνευτεί από κοινού στη Γένεση και στους προγενέστερους μύθους άλλων αρχαίων λαών δεν είναι παρά η ίδια η ύπαρξη μας σε όλες της τις εκφάνσεις.
Το ότι δηλαδή ο άνθρωπος υποκείμενος στον αδυσώπητο νόμο της φθοράς κάποια στιγμή πεθαίνει, ασφαλώς και δεν αποδεικνύει την ιστορικότητα τής πτώσης, αλλά απλούστατα εξηγεί την προέλευση τής αντίληψης αυτήςֹ πρώτα δηλαδή πέθαιναν οι άνθρωποι, και μετά «συνέβη» η πτώσηֹ πρώτα αποσυντίθεντο τα άψυχα σώματα, και μετά «ακούστηκε» το «γη ει και εις γην απελεύση»ֹ πρώτα κοιλοπονούσαν οι γυναίκες, και μετά καταδικάστηκαν να γεννούν «εν λύπαις»!Όσον αφορά τώρα στην παλαιότητα των διηγήσεων, ας μην ξεχνάμε το εξής αδιαμφισβήτητο γεγονός: Οι Εβραίοι έζησαν τόσο στην Αίγυπτο όσο και στη Βαβυλώνα. Θέλοντας και μη, λοιπόν, ήρθαν σε επαφή με τους μύθους, τις δοξασίες και τις παραδόσεις των λαών αυτών οι οποίες μάλιστα είχαν ήδη καταγραφεί δεκάδες αιώνες πριν! Ο ισχυρισμός λοιπόν ότι η βιβλική εκδοχή, αν και χωρίς αρχαιότερες γραπτές μαρτυρίες, στην πραγματικότητα είναι η αρχική πηγή από την οποία επηρεάστηκαν οι άλλοι, ισοδυναμεί με την ανακήρυξη τής Ελληνικής ως της παλαιότερης Ινδοευρωπαϊκής γλώσσας εις βάρος τής κατά δύο αιώνες αρχαιότερης Χεττιτικής με το αιτιολογικό ότι ο Δίσκος της Φαιστού και η Γραμμική Α, όπως προτείνει και ο γλωσσολόγος Γ. Πολύμερος, όντως μιλούν Ελληνικά! (5)
Αναφορικά δε με την τρίτη ένσταση ότι η λογοτεχνικά ακατέργαστη βιβλική διήγηση πρέπει να προηγήθηκε των πολυπλοκότερων, εξωραϊσμένων μεσοποταμιακών μύθων, αντιλέγω ότι ο πολυθεϊσμός προηγήθηκε τού μονοθεϊσμού. Εκτός αυτού η γενικότερη δομή ενός λογοτεχνικού έργου ασφαλώς και δεν έχει να κάνει μόνο με την εποχή κατά την οποία αυτό παράχθηκε, αλλά και με την ικανότητα τού συγγραφέα! Πως είναι δυνατόν να παραβλέπεται η παράμετρος αυτή;
Όσο για το πως μια πολυθεϊστική διήγηση μετατράπηκε σε μονοθεϊστική, απλούστατα οι διάφορες θεότητες είτε παραλείφθηκαν, είτε μετατράπηκαν σε ανθρώπους με σάρκα και οστά, ή ακόμα και σε φυσικά φαινόμενα! Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι αυτό που ανέφερα προηγουμένως με τη μετατροπή των αιγυπτιακών θεοτήτων Σου (Ζωή) και Τεφνέτ (Ηθική Τάξη) στα αντίστοιχα δέντρα τού Παραδείσου. Ή το άλλο με τη μετατροπή των τεσσάρων ζευγών θεοτήτων τής θηβαïκής και της ερμουπολίτικης κοσμογονίας στα αντίστοιχα στοιχεία που συμβόλιζαν (αρχέγονος ωκεανός, σκοτάδι, άπειρο και άνεμος), όπως αυτά εμφανίζονται και στη Γένεση.
Φ:. Ιστορίες γι' αγρίους...
Κ:. Ο.Κ.
Π Α Ρ Α Π Ο Μ Π Ε Σ
[1] .Ενότητα «Οι … προαδαμιαίοι»
[2]. Ομ.
[3]. ΑΓΙΑ ΓΡΑΦΗ ΒΙΒΛΟΣ, εκδ. Κ. Κουμουνδουρέα, (ερμηνευτική απόδοση:Ι. Θ. Κολιτσάρα), τόμος 1, σελ. 17
[4]. Gary Greenberg, 101 ΜΥΘΟΙ ΤΗΣ ΒΙΒΛΟΥ, σ. 121-124, εκδ. ΕΝΑΛΙΟΣ
[5]. Γ. ΠΟΛΥΜΕΡΟΣ, Ο Δίσκος της Φαιστού λύνει τη σιωπή του, εκδ. ΝΕΑ ΘΕΣΙΣ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου