Περί τού Ιωάννη τού Ριγολόγου

Του Ιωάννη τού Ριγολόγου λοιπόν σήμερα. Το πανηγύρι όμως για μένα άρχισε ήδη από χθες! Καθόμασταν λοιπόν, που λέτε, βραδάκι στη βεράντα με μια μεγάλη παρέα και τα λέγαμε, μέχρι που ο πεθερός μου… αποφάσισε ξαφνικά να βάλει φόκο στη συζήτηση:

«Θυμάμαι λοιπόν ένα περιστατικό όταν ήμουν μικρός…», ξεκίνησε ν’ αφηγείται κι εγώ που είχα ξανακούσει την ιστορία, άρχισα να στριφογυρίζω ανήσυχος στην καρέκλα μου... «Θυμάμαι λοιπόν… ήταν τού Ιωάννη τού Ριγολόγου, και στο σπίτι πάντα υπήρχε αυστηρή νηστεία τέτοια μέρα. Εκείνη όμως τη χρονιά, εγώ δεν το τήρησα κι έφαγα κάτι στα κρυφά! Ε το ίδιο βράδυ λοιπόν ψηνόμουν στον πυρετό!»
..
«Συγγνώμη, μια στιγμή…», παρενέβην τότε εγώ. «Πυρετός μπορεί να πιάσει τους ανθρώπους ανά πάσα στιγμή, έτσι δεν είναι; Να, ο μικρός ψηνόταν με ρίγη μόλις την περασμένη βδομάδα. Τι σημαίνει αυτό λοιπόν; Υπονοείς δηλαδή ότι ο πυρετός ήταν η τιμωρία τού Θεού επειδή δεν τήρησες τη νηστεία;»
..
«Ποια τιμωρία, ρε παιδί μου; Κατευθείαν… μη χάσεις! Ποιος μίλησε εδώ για τιμωρία;», με κατακεραύνωσε τότε η μητέρα μου! «Είναι μια παράδοση. Ποιο είναι το πρόβλημά σου δηλαδή;»
..
«Ποιο είναι το πρόβλημά μου; Ότι δεν έχει καμία απολύτως βάση και καμία λογική η παράδοση αυτή. Αυτό είναι το πρόβλημά μου!», τής απάντησα, ήδη επικίνδυνα φορτωμένος από το ύφος με το οποίο με είχε επιτιμήσει.
..
«Μισό λεπτό, ρε παιδιά... Ηρεμείστε!», παρενέβη τότε ο πεθερός μου. «Εγώ απλώς το ανέφερα ως ένα περιστατικό που μού έχει μείνει από την παιδική μου ηλικία. Δεν είναι ότι είχα κάτι άλλο στο μυαλό ούτε το πήγαινα κάπου.»
..
«ΟΚ, εντάξει, δεν είχες κάτι στο μυαλό σου», απάντησα εγώ. «Όμως ο άλλος που σ’ ακούει, δεν καταλαβαίνει αυτό που εσύ εννοείς, αλλά μένει με την εντύπωση ότι η παράδοση για τον Ριγολόγο έχει όντως βάση! Σου λέει, είδες; Καλά λένε ότι όποιος καταλύσει τη νηστεία την ημέρα αυτή, τον πιάνει πυρετός και ρίγος! Γι’ αυτό λοιπόν είπα αυτά που είπα. Για να μη δημιουργούνται εντυπώσεις.»
..
«Όοχι, ρε παιδί μου! Άλλωστε μπορεί να ’ταν και ψυχολογικό.», απάντησε εκείνος.
...
«Και βέβαια μπορεί να ’ταν ψυχολογικό!», συμφώνησα. «Ήσουν μικρό παιδί, σου είχε υποβληθεί η προσδοκία τής τιμωρίας στην περίπτωση που θα κατέλυες τη νηστεία, κι όταν τελικά το έκανες, ήταν τέτοιος ο φόβος σου και τα αισθήματα ενοχής, που στο τέλος… πράγματι σ’ έπιασε πυρετός! Χώρια που μπορεί να υπήρχαν και κάποια άλλα –καθαρά οργανικά– αίτια! Από τη στιγμή λοιπόν που δεν προσδίδεις στο περιστατικό αυτό κάποια μεταφυσική διάσταση, όλα καλά – συγγνώμη!»
..
Η μητέρα μου, όμως, που είχε διαφορετική γνώμη, έδωσε συνέχεια στο θέμα:
.. ..
«Δε σε καταλαβαίνω, ρε παιδί μου. Θα μας τ’ αλλάξεις όλα δηλαδή; Έλα γιατί το παράκανες πια! Κάθεσαι πια και τα ψειρίζεις όλα... Δηλαδή αν σ’ ακούει κάποιος που είναι λίγο μπερδεμένος, γιατί να τον πάρεις δηλαδή στο λαιμό σου, επηρεάζοντας τον; Γιατί δεν τον αφήνεις στην ησυχία του ανεπηρέαστο;»
..
«Ναι ρε Κώστα», συμφώνησε κι η θεία μου. «Πρέπει δηλαδή μόλις ακούσεις κάτι για τη θρησκεία, κατευθείαν να μπαρουτιάζεις;»
..
Ε αυτό ήταν! Λέγε-λέγε, κουβέντα στην κουβέντα, τελικά έγινε τού… Ιωάννη τού Ριγολόγου:
..
«Και βέβαια! Όταν αυτά που ακούω, είναι φαντασιοκοπήματα, τα παίρνω στο κρανίο και μπαρουτιάζω! Και για το άλλο που ειπώθηκε, ναι, τα ψειρίζω και καλά κάνω και τα ψειρίζω! Αν δεν τα ψείριζα, τότε ποτέ δε θ’ ανακάλυπτα πόσο ανόητα και παράλογα είναι! Κι επίσης, δεν κατάλαβα! Ν’ αφήσω δηλαδή “στην ησυχία του και ανεπηρέαστο” τον “μπερδεμένο” για να τον περιλάβετε και να τον επηρεάσετε... εσείς; Μωρέ τι μάς λέτε; Πολύ έξυπνοι είστε…»
..
Ε τελικά κάπου εκεί παρενέβη κάποιος ψυχραιμότερος κι αλλάζοντας θέμα, έσωσε τη βραδιά… Για την ιστορία, όμως, (το έψαξα αργότερα) ν’ αναφέρω ότι «σύμφωνα με τις αντιλήψεις του λαού, οι κακοήθεις πυρετοί, που άλλοτε, προτού εκριζωθεί η ελονοσία και κυρίως τον μήνα Αύγουστο, μάστιζαν την Ελλάδα με τα τρομερά ρίγη και τους έντονους ερεθισμούς, οφείλονταν στο ρίγος και την ταραχή που έπαθε κατά την αποκοπή του το κεφάλι τού Αγίου που αποκεφαλίστηκε. Γι’ αυτό και ο Άγιος ανέλαβε, μετά την εκτέλεσή του, την προστασία των ανθρώπων που πάσχουν από παρόμοιο ρίγος, άρα και από την ελονοσία. Για τον ίδιο λόγο απέκτησε ο Άγιος και το όνομα “Θερμολόγος” ή “Ριγολόγος” (1)». Αυτά.
...
..
...
Π Α Ρ Α Π Ο Μ Π Ε Σ
..
[1] Μεγάλη Εγκυκλοπαίδεια Γιοβάνη, τ. 8, σ. 262, λήμμα: Ελλάδα
..
..
..