Η αμαρτωλή ιστορία μιας απογραφής

..

Δεν ξέρω αν έτυχε να διαβάσετε ποτέ την ανάρτηση με τίτλο «Αμαρτίαι γονέων παιδεύουσι τέκνα» ۬ εκεί λοιπόν μεταξύ άλλων ασχολούμαι και μ’ ένα ζήτημα που κυριολεκτικά δε σ’ αφήνει ν’ αγιάσεις! Συγκεκριμένα πρόκειται για δύο εδάφια που παρότι αναφέρονται πέραν πάσης αμφισβήτησης στο ίδιο ακριβώς γεγονός (μιας απογραφής που διέταξε ο Δαβίδ), αποδίδουν την ηθική αυτουργία για το αντιλαϊκό αυτό μέτρο το μεν παλαιότερο στον Θεό, ενώ το πιο πρόσφατο στον Διάβολο!! (1)

Φλας-μπάκ:

«Ας θαυμάσουμε όμως τα εν λόγω χωρία - αξίζει τον κόπο:

“Και προσέθετο οργήν Κύριος εκκαήναι εν Ισραήλ, και επέσεισε τον Δαυίδ εν αυτοίς λέγων˙ βάδιζε, αρίθμησον τον Ισραήλ και τον Ιούδαν […]”. (2)

Αυτό είναι το παλαιότερο εδάφιο όπου ρητά αναφέρεται ότι ο Θεός ήταν αυτός που υποκίνησε τον Δαβίδ να διατάξει την αρίθμηση. Στο μεταγενέστερο εδάφιο όμως έκπληκτοι διαπιστώνουμε στροφή 180 μοιρών και ως ηθικός αυτουργός παρουσιάζεται ο τόσο χρήσιμος… Σατανάς:

..

“Και έστη διάβολος εν τω Ισραήλ και επέσεισε τον Δαυίδ του αριθμήσαι τον Ισραήλ”. (3)

«Μα πώς είναι δυνατόν αυτό;», αναρωτήθηκα κι εγώ έκπληκτος όταν πριν από δεκαπέντε χρόνια διαβάζοντας την “Παγκόσμια ιστορία των θρησκειών” τού Γκλάζεναπ, βρέθηκα για πρώτη φορά αντιμέτωπος με τη σκανδαλώδη αυτή αντίφαση. Για να δούμε τι λέει η Εκκλησία, σκέφτηκα, κι ανέτρεξα στο πολυτελές έργο τού Ι. Κολιτσάρα “Αγία Γραφή-Βίβλος” μήπως και βγάλω άκρη. Και όντως τα πράγματα αμέσως ξεκαθάρισαν! Ξαφνικά δεν υπήρχε κανένα θεολογικό πρόβλημα πια, καμία απολύτως αντίφαση! Πως συνέβη αυτό; Α είναι πολύ απλό. Απλώς στο παλαιότερο βιβλικό εδάφιο η λέξη “Κύριος” μεταφράστηκε… “διάβολος” (!!):

“Άναψε πάλι η οργή του Κυρίου εναντίον τού Ισραηλιτικού λαού, διότι ο διάβολος παρώθησε τον Δαυίδ εις μιαν πτώσιν υποβαλών εις αυτόν την κατωτέρω ιδέαν […]”. (4)

Το εκπληκτικό δε είναι ότι και στις δύο περιπτώσεις ο Δαβίδ παρουσιάζεται μεταμελημένος για την πράξη του (;;) αυτή για τη οποία μάλιστα μεγαλόψυχα επιλέγει ως τιμωρία την εξόντωση… 70000 ανδρών του!! Αυτά βέβαια μπορεί να σοκάρουν εμάς, τους αδαείς και “θεολογικά αναλφάβητους”, για τους μπαρουτοκαπνισμένους απολογητές όμως είναι ψιλά γράμματα! Έτσι λοιπόν η από κάθε άποψη απίστευτη αυτή ταύτιση τού Θεού με τον Διάβολο σύμφωνα με την αναλυτικότερη θεολογική ερμηνεία απορρέει από το γεγονός ότι ο Γιαχβέ στην πραγματικότητα “παραχώρησε”, κοινώς επέτρεψε, να επηρεαστεί ο Δαβίδ από τον Σατανά! Η εν λόγω θεωρία, μεγαλοφυής εφεύρεση των απολογητών στην προσπάθειά τους να απενοχοποιήσουν τον Γιαχβέ εκεί όπου ξεκάθαρα εμφανίζεται να παρωθεί τους ανθρώπους σε ανομήματα (αφαιρώντας τους κατ' αυτόν τον τρόπο ετσιθελικά την από τη χριστιανική θεολογία πολυύμνητη “ελευθερία βούλησης”), είναι πολύ διαδεδομένη και από τις πλέον αγαπητές στους “θεολογικούς κύκλους”. Γιατί στα δύσκολα είναι πάντα εκεί. Κάθε φορά που κάτι πάει να τσαλακώσει την εικόνα τού Γιαχβέ, τσουπ, ξεπετάγεται από το χρονοντούλαπο και μας βγάζει κοροϊδευτικά τη γλώσσα σαν να μας λέει: “Σας την έσκασα κορόιδα!”.

..

Κουτόχορτο όμως δεν τρώνε όλοι, ξέρετε! Διότι αν όντως κάθε φορά που τα βιβλικά κείμενα παρουσιάζουν τον Γιαχβέ ως υποβολέα και υποκινητή, στην πραγματικότητα εννοούνταν ο Διάβολος, αυτό θα αναφερόταν ΡΗΤΑ όπωςσυμβαίνει για παράδειγμα στον Ιώβ (5) ή στα Παραλειπόμενα με το πνεύμα ψεύδους που εξαπέστειλε ο Θεός για να πλανήσει τους Προφήτες (6) ή ακόμα και στο Κατα Ματθαίον Δ΄ 1 όπου διαβάζουμε ότι “ο Ιησούς ανήχθη εις την έρημον υπό του Πνεύματος πειρασθήναι υπό του διαβόλου”. Σε κάθε περίπτωση πάντως, και εφόσον μιλάμε για το ίδιο γεγονός, ΔΕΝ θα αναφέρονταν και οι δύο εκδοχές. Μία εξ αυτών θα αρκούσε. Τα περί “παραχωρήσεων” λοιπόν που επικαλούνται οι θεολόγοι, μόνο ως χιούμορ -και μάλιστα μπλακ- μπορούν να εκληφθούν! Και λέω “μπλακ” γιατί ακόμα και η ερμηνεία που ασπάζονται οι χριστιανοί κάθε άλλο παρά κολακευτική είναι για τον Γιαχβέ! Διότι το γεγονός ότι ο πανάγαθος Θεός επέτρεψε στον Σατανά να επηρεάσει τον Δαβίδ με συνέπεια αυτός να αμαρτήσει και να χαθούν έτσι απλά 70000 αθώες ζωές, ε διάολε, δεν μπορεί οι χριστιανοί να το περνάνε έτσι στο ντούκου σφυρίζοντας αδιάφορα! Να υπενθυμίσω δε ότι ο Θεός ως παντογνώστης ασφαλώς γνώριζε με κάθε λεπτομέρεια τι τελικά θα συνέβαινε… πολύ πριν καν συλλάβει ακόμα και την ίδια την ιδέα τής δημιουργίας τού μάταιου τούτου κόσμου - που και αυτό το ήξερε προ πάντων των αιώνων πως κάποτε θα συνέβαινε, πολύ πριν καν το αφήσει να… συμβεί!»...

Ο απροσδόκητος αντίλογος...

Αυτά λοιπόν είχα γράψει τέτοιον καιρό πριν από έναν χρόνο.Την περασμένη βδομάδα όμως κατά τη διάρκεια μιας συζήτησης στη σελίδα τού Διαγόρα, ήρθε και ο αντίλογος. Και μαλιστα όχι από κανέναν αφηνιασμένο απολογητή όπως ίσως φανταστήκατε, αλλά από έναν… ομοϊδεάτη, γεγονός που, όπως και να το κάνουμε, έδινε στην κουβέντα μια διαφορετική βαρύτητα.

Η ένσταση λοιπόν που διατυπώθηκε ήταν ότι στο μεταγενέστερο εδάφιο των Παραλειπομένων, μπροστά από τη λέξη διάβολος ΔΕΝ υπάρχει οριστικό άρθρο, κάτι που δεδομένης τής κυριολεκτικής σημασίας τής εβραϊκης λέξης satan («πολέμιος», «εχθρός», «αντίδικος»), καθιστούσε πιθανότερο να μην εννοούνταν εδώ ο διαβόητος «πρίγκηπας τού σκότους», αλλά κάποιος άγνωστος πολέμιος τον οποίο έστρεψε ο Θεός κατά τού Δαβίδ «προς παίδευσιν». Η Μετάφραση τού Young άλλωστε ήταν σαφής:..«And there standeth up an adversary against Israel, and persuadeth David to number Israel».

«AN adversary», λοιπόν ۬ όχι «Satan». Ένας πολέμιος δηλαδή, όχι ο ίδιος ο Σατανάς! Ούτως ή άλλως όμως* δεν υπήρχε καμία αντίφαση εδώ: το πρώτο εδάφιο αναφερόταν στον πραγματικό υποκινητή, ήτοι στον Γιαχβέ, ενώ το άλλο απλώς στο υποχείριό του (τον άγνωστης ταυτότητας σατάν-πολέμιο)...

Και πράγματι…

Και πράγματι, παρότι τέτοιες λεπτομέρειες σπανίως διαλανθάνουν την προσοχή μου, την απουσία τού οριστικού άρθρου στο επίμαχο εδάφιο, ποτέ δεν την είχα προσέξει. Μετά λοιπόν από εξονυχιστικό έλεγχο διαπίστωσα ότι τόσο η λέξη διάβολος όσο και η ταυτόσημή της Σατανάς, τις περισσότερες φορές που αναφέρονται στον… Τρισκατάρατο, χρησιμοποιούνται με άρθρο, ενώ όποτε απαντούν άναρθρες, έχουν συνήθως την κυριολεκτική σημασία που επικαλέστηκε κι ο συνομιλητής μου: «εχθρός», «πολέμιος», «αντίδικος».

Ωστόσο:

Ωστόσο άλλο «τις περισσότερες φορές», κι άλλο «πάντα». Σε μια σειρά χωρίων, βλέπετε, οι επίμαχες λέξεις ΠΑΡΑ ΤΗΝ ΑΠΟΥΣΙΑ ΤΟΥ ΟΡΙΣΤΙΚΟΥ ΑΡΘΡΟΥ, δεν αναφέρονται απλώς σε κάποιον άγνωστο «σατάν-πολέμιο», αλλά στον πασίγνωστο Σατανά! Για παράδειγμα:

► Κατά Μάρκον, Γ΄ 23:

«[…] πώς δύναται σατανάς σατανάν εκβάλλειν;»

Εδώ η επίμαχη λέξη δεν είναι έναρθρη ۬ κι όμως αναφέρεται πέραν πάσης αμφισβήτησης ΣΤΟΝ Σατανά! Απόδειξη το Κατά Ματθαίον, ΙΒ΄ 26 όπου το άρθρο ΥΠΑΡΧΕΙ:

«και ει ο σατανάς τον σατανάν εκβάλλει […]»

► Πράξεις των Αποστόλων, ΙΓ΄ 10:

«[…] ω πλήρης παντός δόλου και πάσης ραδιουργίας, υιέ διαβόλου […]»

Το Α΄ Ιωάννου Γ΄, 10 όμως λέει:

«εν τούτω φανερά εστι τα τέκνα του Θεού και τα τέκνα τού διαβόλου […]»
..

Ασφαλώς δεν είναι δυνατόν να εννοείται εδώ στο μεν πρώτο εδάφιο το τέκνο ΚΑΠΟΙΟΥ άγνωστου αντιπάλου, στο μεν δεύτερο όμως τα τέκνα τού γνωστού Διαβόλου! Ούτε η ίδια η Εκκλησία δεν ισχυρίζεται κάτι τέτοιο. Συνεπώς και εδώ η απουσία τού οριστικού άρθρου δεν αλλάζει απολύτως τίποτα.

► Β΄ Προς Κορινθίους, ΙΒ΄, 7:

«[…] εδόθη μοι σκόλοψ τη σαρκί, άγγελος σατάν […]»
..

Εδώ ακόμα και η Μετάφραση τού Young, παρά την απουσία τού οριστικού άρθρου (το οποίο μόνο στην κλητική δεν είναι δυνατόν να μπει) δέχεται πως εννοείται «Ο Πολέμιος» (Τhe Adversary), ήτοι ο Σατανάς!

► Αποκάλυψη, Κ΄, 2:

«και εκράτησεν τον δράκοντα, τον οφιν τον αρχαίον, ος έστι Διάβολος και ο Σατανάς […]»
Εδώ η λέξη «Διάβολος» παρά το γεγονός ότι χρησιμοποιείται χωρίς οριστικό άρθρο, είναι με ΚΕΦΑΛΑΙΟ και -όπως άλλωστε αβίαστα προκύπτει κι από τα συμφραζόμενα- αναφέρεται πέραν πάσης αμφιβολίας στον -ακολουθεί έναρθρος- Σατανά!

Από τα στοιχεία αυτά αποδεικνύεται λοιπόν ότι η απουσία τού άρθρου στο επίμαχο χωρίο των Παραλειπομένων, σε καμία περίπτωση δεν καθιστά την ΚΡΑΤΟΥΣΑ μεταφραστική απόδοση λιγότερο πιθανή από την εκδοχή τού Young. Η εν λόγω μετάφραση, ειρήσθω εν παρόδω, καθώς και η ΝΕΤ (Νew English Translation) ίσως να ’ναι και οι μόνες που στο επίμαχο χωρίο βλέπουν απλώς κάποιον άγνωστο «πολέμιο» (adversary). Η από την Ιερά Σύνοδο τής Εκκλησίας τής Ελλάδος εγκεκριμένη ερμηνεία τού Κολιτσάρα, ο Βάμβας, ο Λούθηρος, η Μετάφραση τού Βασιλέως Ιακώβου, ο θρησκειολόγος Γκλάζεναπ κι ούτε ’γώ ξέρω ποιοι άλλοι, όλοι τους στο συγκεκριμένο εδάφιο δεν «είδαν» κάποιον άγνωστης ταυτότητας πολέμιο, αλλά ΤΟΝ Σατανά! Αυτό δεν είναι δυνατόν να παραβλεφθεί. Τουλάχιστον όχι από τους χριστιανούς (τους οποίους στην προκειμένη περίπτωση ασφαλώς θα βόλευε η εκδοχή τού Young και τής ΝΕΤ).

Εκτός αυτού…

Εξετάζοντας πάντως το θεωρητικό ενδεχόμενο ο άναρθρος «διάβολος» των Παραλειπομένων τελικά όντως να ήταν κάποιος «βαλτός» από το αντίπαλο στρατόπεδο, παρατηρούμε ότι σε δύο άλλες περιπτώσεις όπου ο Θεός έστρεψε κάποιους «σαταν-πολέμιους» κατά τού Σολομώντα, αυτοί ΕΙΧΑΝ ΟΝΟΜΑ:

► Γ΄ Βασιλειών, ΙΑ΄ 14:

«Και ήγειρε Κύριος σατάν τω Σαλωμών τον Αδερ τον Ιδουμαίον και τον Εσρώμ, υιόν Ελιαδαέ […]»

► Γ΄ Βασιλειών, ΙΑ΄ 23:

«Και ήγειρε Κύριος σατάν τω Σαλωμών τον Ραζών […]»
Στην περίπτωση τής απογραφής όμως, ο «διάβολος» που υποτίθεται πως έστειλε ο Θεός να παρασύρει τον Δαβίδ, παρέμεινε ανώνυμος. Ασφαλώς μπορεί και να ’ναι τυχαίο αυτό. Ίσως όμως και όχι. Το σίγουρο πάντως είναι ότι όπως με ιδιαίτερη έμφαση επισήμανα, όποτε ο Θεός επιτρέπει την εμπλοκή τού Διαβόλου ή οποιουδήποτε σατάν-πολέμιου στις ανθρώπινες υποθέσεις, αυτό αναφέρεται ρητά. Το βλέπουμε με τον Ιώβ, το βλέπουμε με τον Μιχαία, το βλέπουμε με τον Σολομώντα (7), το βλέπουμε με τον Σαούλ (8), το βλέπουμε με τον Αβιμέλεχ (9), το βλέπουμε ακόμα και με τον ίδιο τον Ιησού, όχι όμως και στο επίμαχο εδάφιο των Βασιλειών, που ενώ παρουσιάζει ξεκάθαρα τον Γιαχβέ να παρωθεί τον Δαβίδ στο ανόμημα τής απογραφής, σύμφωνα με την ερμηνεία των χριστιανών θεολόγων, αυτός που στην πραγματικότητα εννοούνταν ήταν ο -ή έστω ένας- διάβολος!

Η πιθανότερη εξήγηση

Η κραυγαλέα αυτή αντίφαση που υπάρχει στις δύο διαφορετικές εκδοχές τής βιβλικής ιστορίας, σίγουρα μοιάζει ακατανόητη, απάντηση όμως έχει δοθεί και μάλιστα τυγχάνει ευρείας αποδοχής. Διότι σε αντίθεση με πλείστες θεολογικές ερμηνείες, είναι απλή, λογική και ως εκ τούτου εύληπτη. Οι διαφοροποιήσεις αυτές λοιπόν είναι εξαιρετικά πιθανό να αντανακλούν απλώς την τροποποίηση που επήλθε με το πέρασμα τού χρόνου στη σκέψη των ανθρώπων αναφορικά με την υπόσταση τής αμαρτίας και την αντίληψη περί καλού και κακού (10). Αλλιώς σκέφτονταν πριν, αλλιώς μετά. Το βλέπουμε άλλωστε ξεκάθαρα και στο Ιεζεκήλ ΙΗ΄, 20 όπου η ρητή και μη παρερμηνεύσιμη διαβεβαίωση τού Θεού ότι οι αμαρτίες (αλλά και οι θεάρεστες πράξεις) ΔΕΝ είναι μεταβιβάσιμες, ούτε σε κατιόντες ούτε σε ανιόντες συγγενείς, και ότι ο ΚΑΘΕ άνθρωπος θα κριθεί «κατά την οδό αυτού», μια και «δικαιοσύνη δικαίου επ' αυτόν έσται, και ανομία ανόμου επ' αυτόν έσται», ΑΝΤΙΦΑΣΚΕΙ ΚΡΑΥΓΑΛΕΑ προς το Έξοδος, Κ΄ 6 όπου οι αμαρτίες αλλά και η θεοσέβεια βεβαίως και μεταβιβάζονται! Το ίδιο λοιπόν συνέβη πιθανότατα και με τον Διάβολο. «Αρχικά η λέξη Σατανάς -με άρθρο όμως- δήλωνε τον άγγελο εκείνο στον οποίο ο Θεός έχει αναθέσει την αποστολή του δημόσιου κατήγορου (11)» και πάντως ΔΕΝ θεωρούνταν αντίπαλος του Θεού (12). Το αντίθετο μάλιστα: η μοχθηρή αυτή οντότητα που υποτίθεται πως είχε εκδιωχθεί από τον Ουρανό και κατακρημνισθεί στα έγκατα τού Άδη, είχε το δικαίωμα να παρίσταται ακώλυτα ενώπιον τού Θεού και να… διαπραγματεύεται μαζί του! Ποτέ όμως δεν έκανε τού κεφαλιού του, αλλά τηρούσε με… θρησκευτική ευλάβεια τις αυστηρές εντολές που του έδινε ο Θεός! «Σημαντική αλλαγή πραγματοποιείται μονάχα κατά τη μεταιχμαλωσιακή περίοδο του Ισραήλ, καθώς ο Σατανάς γράφεται πλέον ως κύριο όνομα -χωρίς άρθρο- ενώ ταυτόχρονα παρουσιάζεται να ενεργεί αυτόβουλα (13)». Αυτό είναι όλο. Τίποτα περισσότερο, τίποτα λιγότερο.

Αχάαα… ($$$$)

..
Ανεξάρτητα όμως απ’ όλα αυτά που ειπώθηκαν, ίσως ν’ αναρωτιέστε τι το μεμπτό υπήρχε στην απογραφή εκείνη που διέταξε ο Δαβίδ! Γιατί θεωρήθηκε αμαρτία και τιμωρήθηκε από τον Θεό τόσο σκληρά; Η απάντηση στο εύλογο αυτό ερώτημα είναι λοιπόν πολύ πιθανό να κρύβεται στο Έξοδος, Λ’ 12-16 όπου αντανακλάται η δεισιδαιμονική αντίληψη πως η πράξη αυτή ήταν δυνατόν να επιφέρει μεγάλες συμφορές - εκτός κι αν… εκτός κι αν καταβαλλόταν στον Ναό τού Κυρίου από κάθε απογραφέντα το… νόμιμο αντίτιμο: «μισό σεκέλ “λύτρα τής ψυχής αυτού” για τη διαφύλαξη της ζωής του και την αναγνώριση ότι η ζωή τού διδόταν από τον Θεό και ο Θεός τους διατηρούσε σ’ αυτήν και θα τους καθιστούσε ευτυχείς, όταν ο λαός θα είχε πληρώσει αυτό το τίμημα, το οποίο προοριζόταν για τον Ναό (14)». Λέτε, λοιπόν, εκεί να στράβωσε το πράμα; Να ξέχασε δηλαδή ο Δαβίδ κάποια… σημαντική λεπτομέρεια κατά τη διεξαγωγή τής απογραφής και γι’ αυτό να έγινε τής Κορέας; God knows…

*Στην αρχική εκδοχή τού κειμένου η διατύπωση ήταν: «Ως εκ τούτου», επειδή όμως η φράση αυτή δεν απέδιδε το ακριβές νόημα τής ένστασης τού συνομιλητή μου, μετά από παρέμβασή τού ιδίου αντικαταστάθηκε.

..

Π Α Ρ Α Π Ο Μ Π Ε Σ

[1]H. De Glasenapp, Παγκόσμιος ιστορία των θρησκειών, εκδ. Περ.,
Σύψα - Χρ. Σιαμαντά, σ. 320
..

Επίσης:
..

ΜΑΡΙΑ ΣΕΦΕΡΟΥ, Απομυθοποίηση τού Διαβόλου, 1997, εκδ. ΕΥΡΩΤΑΣ,

σ. 204-206
..

[2] Β΄ Βασιλειών, ΚΔ΄ 1..

[3] Α΄ Παραλειπομένων, ΚΑ΄ 1..

[4] Αγία Γραφή Βίβλος, εκδ. Κ. Κουμουνδουρέα, (ερμηνευτική απόδοση:

Ι. Θ. Κολιτσάρα), τόμος 2, σ. 207..

[5] Ιώβ, Α΄ 6-12 & Β΄ 1-6.

[6] Β΄ Παραλειπομένων, ΙΗ΄ 18-22..

[7] Γ΄ Βασιλειών, ΙΑ΄ 14 & 23..

[8] Α΄ Βασιλειών, ΙΗ΄ 10..

[9] Κριταί Θ΄, 22-24..

[10] Glasenapp, σ. 320..

[11] Γ. Ιωαννίδης, Δαίμονες: Οι Σκοτενοί Άγγελοι, εκδ. Αρχέτυπο, σ. 41..

[12] Πάπυρος Larousse Britannica, t. 17, σ. 39, λήμμα: Διάβολος.

[13] Γ. Ιωαννίδης, σ. 41
..

[14] Kολιτσάρας, τ. 1, σ. 92

..

..

..